Konkurs „Śladami tradycji – edukacyjne questy dla młodzieży”

1. Gminna Biblioteka Publiczna im. Józefa Bohdana Zaleskiego w Leszczynku

• Miejscowość: Leszczynek
• Gmina: Kutno (wiejska)
• Powiat: kutnowski
• Województwo: łódzkie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, krótki

Lwica Warszawska z Leszczynka

Fabuła questu pt. „Lwica Warszawska z Leszczynka” będzie nawiązywać do burzliwej biografii dziedziczki Leszczynka Laury Górskiej – córki płk. Franciszka Górskiego i Marii Wasilewskiej. Autorem tego określenia był Emmanuel Desurvire, który nazwał Laurę „Lwicą Warszawy”, nawiązując w ten sposób do komedii Stanisława Bogusławskiego pt. Lwy i Lwice z 1846 roku. Fryderyk Chopin (który darzył Laurę niezwykłą sympatią, a nawet miłością) skomponował dla niej trzy Mazurki op. 63, a Juliusz Słowacki napisał wiersz pt. „Córka Cerery”. Laura osobiście znała m.in.: Cypriana Kamila Norwida, Adama Mickiewicza, Andrzeja Towiańskiego i Józefa Bohdana Zaleskiego. Słynąca z niezwykłej urody i temperamentu, dziedziczka Leszczynka dwukrotnie była zamężna, a pierwszy raz wyszła za mąż już w wieku 15 lat. Akcja questu oparta będzie na wydarzeniach z lat 1822–1830., kiedy to dwór w Leszczynku tętnił życiem towarzyskim i kulturalnym. Siedmioletnia wówczas Laura pobierała nauki od początkującego poety romantycznego Józefa Bohdana Zaleskiego, który przebywał w Leszczynku w latach 1822–1824. Uczestnicy questu będą szukać zaginionego rękopisu trzech Mazurków op. 63 Chopina, przemierzając park dworski. Najwybitniejszy polski kompozytor już jako chłopiec znał rodzinę Górskich, gdyż płk Franciszek Górski był częstym gościem w Warszawie i znał jego ojca. Temat questu będzie popularyzował dziedzictwo kulturowe gminy Kutno z I połowy XIX wieku poprzez prezentację życia codziennego właścicieli Leszczynka – rodziny Górskich, która posiadała wielkie zasługi w walce o niepodległość Polski w okresie napoleońskim.

2. Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom”

• Miejscowość: Ciekoty
• Gmina: Masłów
• Powiat: kielecki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Fioletowa dama

Quest „Fioletowa dama” zostanie poświęcony Barbarze Wachowicz, pisarce losu polskiego, nazywanej ministrem patriotyzmu. Była scenarzystką, autorką książek, wystaw, spektakli, programów telewizyjnych i radiowych poświęconych Wielkim Polakom m.in. Tadeuszowi Kościuszce, Adamowi Mickiewiczowi czy Henrykowi Sienkiewiczowi. Jej ukochanym pisarzem był Stefan Żeromski, co przełożyło się na lobbowanie za rekonstrukcją dworku pisarza w Ciekotach i budową Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom” w miejscu, w którym spędził swoje dzieciństwo. Pisarka wielokrotnie przebywała w Ciekotach – dziś mieści się tu przestrzeń pamięci z pamiątkami i jej osobistymi rzeczami, np. słynną fioletową suknią, w której występowała. Nie bez znaczenia jest fakt, że jej ukochanym kolorem był fiolet, a sama była nazywana fioletową damą. Trasa questu przeprowadzi uczestników przez przestrzeń pisarki w „Szklanym Domu”, ukochane miejsca na Żeromszczyźnie, m.in. ławeczkę nad stawem, na której lubiła się relaksować czy drogę prowadzącą na górę Radostową, po której jeździła rowerem i odwiedzała przyjaciół. Zakończenie questu zaplanowano przed Szkołą Podstawową im. Stefana Żeromskiego w pobliskiej wsi Mąchocice-Scholasteria. To placówka, którą szczególnie ukochała, dbała o nią i organizowała w niej spotkania poświęcone pisarzowi. Powstanie questu przyczyni się do popularyzacji postaci pisarki np. wśród uczniów ze szkół z terenu gminy Masłów, ale będzie też ubogacać ofertę questów ofertowanych przez CEiK „Szklany Dom”.

3. Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej w Ostrowi Mazowieckiej

• Miejscowość: Ostrów Mazowiecka
• Gmina: Ostrów Mazowiecka
• Powiat: ostrowski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Pieszy quest historyczny po Ostrowi Mazowieckiej to wyjątkowa propozycja, której celem jest przywrócenie pamięci o 18. Pułku Artylerii Lekkiej – jednej z najważniejszych formacji wojskowych II Rzeczypospolitej stacjonujących w naszym mieście. Quest poprowadzi uczestników śladami żołnierzy, których odwaga i oddanie Ojczyźnie odcisnęły trwały ślad w historii regionu. Narratorem (bohaterem) wyprawy będzie ppłk Witold Sztark, ostatni dowódca pułku, który przybliży uczestnikom nie tylko wojenne dzieje jednostki, ale opowie też o jej funkcjonowaniu w okresie pokoju oraz wpływie na życie Ostrowi i jej mieszkańców. Wędrówka będzie okazją do poznania miejsc związanych z wojskową tradycją miasta. Na trasie znajdzie się m.in. pomnik 18 PAL – głaz z kamieniami z fundamentów dawnych koszar, usytuowany nieopodal ratusza. Uczestnicy odwiedzą także kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z tablicą poświęconą żołnierzom pułku oraz wspólną mogiłę obrońców Ojczyzny z 1939 roku na cmentarzu parafialnym. Quest nie tylko przybliży historię Ostrowi Mazowieckiej, ale również zachęci mieszkańców i turystów do aktywnego udziału w kulturze lokalnej oraz wzmocni rolę Biblioteki jako strażniczki regionalnej pamięci.

4. Miejska Biblioteka Publiczna w Otwocku

• Miejscowość: Otwock
• Gmina: Otwock
• Powiat: otwocki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Tajemnice Andriollego. Otwocki kod kultury i literatury

Czy miasto może być narysowane? Michał Elwiro Andriolli – artysta i genialny ilustrator „Pana Tadeusza”, „Starej baśni” i „Balladyny” – spróbował. Nie tylko odczytywał polską literaturę obrazem, ale też stworzył pod Warszawą magiczne letnisko – Otwock. Pełne drewnianych willi, pachnących sosen i romantycznych historii, to właśnie tutaj powstał styl Świdermajer – jedyny taki w Polsce. Tematem questu będzie odkrywanie śladów kultury zaklętej w tym niezwykłym mieście. Jego bohaterem zostanie wnuk Andriollego, który przyjeżdża do Otwocka z walizką pełną tajemniczych szkiców dziadka. Co chciał mu przekazać? Czy wśród willi i drzew kryje się zagubiona opowieść? Uczestnicy poznają Otwock jako miejsce, gdzie literatura spotyka się z architekturą, a historia z wyobraźnią. Wspólnie z młodzieżą odkryjemy, jak lokalne dziedzictwo – uzdrowiskowe, artystyczne i literackie, może stać się inspiracją do stworzenia wyjątkowej trasy pełnej zagadek i kodów kultury. Bo każde miejsce ma swoją opowieść. Trzeba ją tylko umieć przeczytać.

5. Miejsko-Gminne Centrum Kultury w Szydłowie

• Miejscowość: Szydłów
• Gmina: Szydłów
• Powiat: staszowski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Szydłów – Kod Królewskiego Skarbca

To edukacyjna gra terenowa osadzona w realiach średniowiecza. Uczestnicy muszą odnaleźć zaginiony kod do skarbca Kazimierza Wielkiego. Quest prowadzi przez najważniejsze zabytki Szydłowa: mury obronne, Bramę krakowską, ruiny zamku królewskiego, gotyckie kościoły oraz synagogę. Każdy przystanek to zagadka związana z lokalną historią, tradycją i kulturą, zahaczająca o m.in. symbole, inskrypcje, styl architektoniczny czy elementy wielokulturowości. Uczestnik rozwiązuje zagadki, zbiera litery, odszyfrowuje ukryte hasła i w finale otwiera „skarbiec”. Narracja wciąga młodzież w przygodę, gdzie poznając historię, gracz staje się jej częścią. Quest kładzie nacisk na lokalną tożsamość i dziedzictwo materialne oraz niematerialne, a przy tym rozwija kompetencje społeczne czy też logiczne myślenie. Trasa przystosowana będzie zarówno do gry indywidualnej, jak i wydarzeń grupowych – wycieczek klasowych.

6. Biblioteka – Centrum Kultury w Szczuczynie

• Miejscowość: Szczuczyn
• Gmina: Szczuczyn
• Powiat: grajewski
• Województwo: podlaskie
• Quest: historyczny, pieszy, rowerowy, optymalny

Mamy pomysł na quest opowiadający o dawnych budowlach i budynkach w Szczuczynie, który poprowadzi uczestników przez najciekawsze miejsca w miejscowości, odsłaniając ich przeszłość i ukazując zmiany, jakie zaszły w ciągu ostatniego stulecia. Narracja może opierać się na historii fikcyjnego mieszkańca Szczuczyna – kupca, kronikarza lub wędrownego rzemieślnika – który zostawił po sobie wskazówki, zagadki i opisy miejsc. Celem uczestników będzie złożenie z nich opowieści o przemianach w krajobrazie architektonicznym naszego miasteczka. Uczestnicy odwiedzaliby punkty związane ze starymi domami czy nieistniejącymi już budynkami, o których pamięć zachowała się tylko w opowieściach starszych mieszkańców. W każdej lokalizacji czekałyby na nich zadania do wykonania – od rozwiązywania zagadek, przez odczytywanie fragmentów dawnych dokumentów czy porównywanie zdjęć. Quest miałby charakter edukacyjny i angażujący, łączący elementy historii lokalnej, tradycji budownictwa miejskiego i detektywistycznej przygody. Jego zakończeniem mogłoby być odnalezienie symbolicznej „kapsuły czasu” – miejsca, w którym uczestnicy zostawią własne przesłanie dla przyszłych pokoleń mieszkańców Szczuczyna.

7. Centrum Kultury i Biblioteka w Gniewinie

• Miejscowość: Mierzynko
• Gmina: Gniewino
• Powiat: wejherowski
• Województwo: pomorskie
• Quest: historyczny, pieszy, rowerowy, samochodowy, długi

Projekt questu planujemy zrealizować w sołectwie Mierzynko. Będzie on opowieścią o miejscach, które choć często pomijane, kryją w sobie bogatą historię i niezwykły klimat. Trasa questu przebiegać będzie przez wieś, prowadząc uczestników śladami dawnych mieszkańców – osób, które przez lata tworzyły lokalną społeczność i zostawiły po sobie trwałe znaki w przestrzeni. Tematem przewodnim będzie pamięć o codziennym życiu Mierzynka – o ludziach, którzy tu żyli, pracowali i tworzyli więzi. Na trasie znajdą się m.in. miejsce po dawnym cmentarzu, pozostałości dworu i jego zabudowań, aleja starych drzew oraz stare gospodarstwa, których architektura i układ przestrzenny zachowały dawny charakter. Quest zakończy się przy miejscu rekreacyjnym, sprzyjającym odpoczynkowi i refleksji.

8. Centrum Kultury i Rekreacji w Brodach

• Miejscowość: Lubienia
• Gmina: Brody
• Powiat: starachowicki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: przyrodniczy, pieszy, krótki

Szlak pieszy po Rezerwacie Rosochacz

Quest po ścieżce przyrodniczej w Rezerwacie Rosochacz w Lubieni. Narrator: diabeł Rosochaty, który według legendy ma tu swoją siedzibę. Rezerwat obejmuje bagniste lasy obszaru źródliskowego rzeczki Świętojanki. Z powodu swej niedostępności stanowią one enklawę cennej flory i fauny Lasów Iłżeckich. Biegnie tędy około dwukilometrowa ścieżka dydaktyczna, na której z pomostów zbudowanych nad torfowiskami możemy poznawać ciekawe i chronione gatunki roślin. Rosną tu m.in. wawrzynek wilczełyko, cis, rosiczka okrągłolistna, widłak jałowcowaty, widłak wroniec, lilia złotogłów, podkolan biały, starzec Fuchsa. W rezerwacie jesteśmy świadkami powolnej ekspansji gatunków drzewiastych (jodła, sosna, olsza, grab) na teren bagnisty, co jest dużym walorem dydaktycznym tego miejsca. Wędrując po najbardziej niedostępnych partiach lasu, można usłyszeć głos jastrzębia gołębiarza krążącego w pobliżu gniazda. Zatrzymuje się tu na odpoczynek także sokół wędrowny. Miejsce gniazdowania ma tutaj również rzadki bocian czarny, który na śródleśnych torfowiskach znajduje obfitość pokarmu.

9. Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie

• Miejscowość: Sieraków
• Gmina: Sieraków
• Powiat: międzychodzki
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

W 1749 roku dobra sierakowskie wraz z zamkiem nabywa za sumę miliona złotych saski hrabia Heinrich von Brühl, pierwszy minister Augusta III. Saksończyk, ewangelik i człowiek zorientowany na zysk, a nie na dobra niematerialne, który postanawia pozbyć się z sierakowskiego zamku ogromnej biblioteki Opalińskich. Znajdują się w niej dzieła największych twórców polskiej literatury baroku w tym również pisma Opalińskich. Oburzone tym faktem duchy pisarzy pojawiają się w różnych punktach miasta i grożą zniszczeniem zamku. Zadaniem uczestników questu jest podróż po najważniejszych miejscach historycznych Sierakowa wraz z rozwiązaniem zagadek ukrytych w miejskiej przestrzeni. Proponowana przygoda związana jest z literacką twórczością rodziny Opalińskich w XVII wieku oraz posiadaniem jednej z największych bibliotek w kraju. Uczestnicy poznają najważniejsze zabytki miasta, w tym powstałe z fundacji Opalińskich. Podróż prowadzić będzie m.in. po dawnym klasztorze bernardynów, Kościele ewangelickim, czy folwarku zamkowym (Stadzie Ogierów). Ukazana będzie również wielokulturowość miasta w XVII wieku, gdzie w zgodzie żyli ze sobą katolicy, ewangelicy i żydzi. Powstanie nowej gry sprawi, że wiedza na temat działalności pisarskiej i kulturalnej Rodu Opalińskich stanie się bardziej powszechna oraz uatrakcyjni ofertę edukacyjno-turystyczną miasta. Szczególnie ważny jest w tym również udział dzieci i młodzieży, którzy poznają tradycje kulturowe, pisarskie i historyczne regionu.

10. Gminne Centrum Kultury, Sportu i Informacji Turystycznej w Rytwianach

• Miejscowość: Rytwiany
• Gmina: Rytwiany
• Powiat: staszowski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, rowerowy, optymalny

Tajemnica Białej Damy z Rytwian

Quest opowiada o Tajemnicy Białej Damy, ducha zamieszkującego ruiny Zamku w Rytwianach, który wędruje przez najważniejsze miejsca gminy, przypominając mieszkańcom o dawnych rodach, tradycjach, sztuce i życiu codziennym w Rytwianach na przestrzeni wieków. Bohaterką questu jest sama Biała Dama – duch księżniczki Anny Radziwiłłówny. Uczestnicy questu słyszą jej opowieści i rozwiązują zagadki, pomagając jej odnaleźć „zagubione wspomnienia” o Rytwianach, by mogła spocząć w spokoju. Quest prezentuje lokalną kulturę, tradycje, sztukę i dziedzictwo poprzez poznawanie historii i herbów rodowych – uczestnicy uczą się symboliki herbów Radziwiłłów i innych właścicieli ziem rytwiańskich. W trakcie trasy odkrywają sztukę i architekturę, zwiedzając Pałac Radziwiłłów, ruiny średniowiecznego Zamku, starą Gorzelnię oraz Młyn na Grobli, gdzie dowiadują się o dawnym przemyśle cukrowniczym oraz o roli młynarstwa w życiu mieszkańców. W Pustelni Złotego Lasu odkrywają kulturę kamedułów, ich codzienne życie w ciszy, pracę zielarską i przepisywanie ksiąg. Podczas questu Biała Dama wprowadza elementy tajemniczości, opowiadając legendę o Zamku w Rytwianach i zdradzając skrywane sekrety dawnych mieszkańców, ich zwyczajów oraz opowieści przekazywanych z pokolenia na pokolenie. W zadaniach pojawiają się elementy stroju szlacheckiego i ziołolecznictwa, dzięki którym uczestnicy poznają rośliny wykorzystywane przez kamedułów i mieszkańców Rytwian.

11. Gminne Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Szaflarach

• Miejscowość: Szaflary
• Gmina: Szaflary
• Powiat: nowotarski
• Województwo: małopolskie
• Quest: historyczny, pieszy, rowerowy, optymalny

Cysters na Tropie – Quest przez Szaflary

Bohaterem questu będzie Cysters, który oprowadzi uczestników po atrakcjach i zabytkach Szaflar, miejscowości, gdzie duch przeszłości splata się z oddechem współczesności. Podczas wędrówki questowicze zatrzymają się m.in. w Parku Cysterskim, który stanowi po części wycieczkę przez wieki z udziałem samych cystersów. Są tu specjalne tablice pełne informacji o zakonie cystersów, jego dziejach, związkach z tą częścią Podhala, ale też o samych Szaflarach, ich powstaniu i szlaku cysterskim. W parku uczestnicy zatrzymają się pod fontanną multimedialną, która wodą, światłem i dźwiękiem opowiada historię tutejszych terenów. Na trasie questu jest też tężnia solankowa, miejsce oddechu, gdzie sól i powietrze leczą ciało, a cisza uzdrawia ducha. Questowicze udadzą się ku kościołowi parafialnemu św. Andrzeja, w sąsiedztwie którego znajduje się odrestaurowana zabytkowa wikarówka, a w niej Pracownia Tradycji i Dziedzictwa, gdzie czuć cysterskiego ducha, dzięki wystrojowi nawiązującemu do wnętrz klasztoru. Na trasie questu znajdą się baseny termalne, współczesne źródła odpoczynku, a także odwiert geotermalny, skąd gorące wody biją z głębi ziemi. Powstanie questu wpłynie pozytywnie na rozwój turystyki poznawczej na terenie miejscowości, przyciągnie rodziny, pasjonatów historii, miłośników aktywnego wypoczynku. Quest pozwoli turystom i mieszkańcom w atrakcyjny sposób poznać wyjątkowość miejscowości oraz jej dziedzictwa kulturowego.

12. Biblioteka Miejska w Górze

• Miejscowość: Góra
• Gmina: Góra
• Powiat: górowski
• Województwo: dolnośląskie
• Quest: historyczny, pieszy, długi

Góra Strachu – lokalna historia z dreszczykiem to pomysł na klimatyczny quest miejski rozgrywany w Górze (woj. dolnośląskie), który w oryginalny sposób łączy elementy legend, lokalnych dziejów i jesiennego czasu, gdy dni stają się krótsze, a opowieści o dawnych wydarzeniach nabierają wyjątkowej mocy. Quest oparty będzie na opowieściach krążących wśród mieszkańców oraz mniej znanych kartach historii miasta. W formie zagadek i zadań uczestnicy będą odkrywać przeszłość Góry – od czasów pożarów i czarownic, przez XIX–wieczny rozwój, aż po dramatyczne momenty końca II wojny światowej. Wśród przywoływanych postaci mogą znaleźć się m.in. grabarz Henning, pierwszy powojenny burmistrz Góry, a także bohaterowie miejscowych legend i wspomnień osadników. Fabuła zostanie oparta na publikacjach historycznych, relacjach i lokalnych mitach. Quest będzie zachęcał do poznawania dziedzictwa kulturowego regionu – jego historii, architektury i tożsamości. Narracja ma charakter przygodowy, ale z szacunkiem do miejsc i osób, które tworzyły lokalną wspólnotę. Motyw przewodni – lokalna historia z dreszczykiem, z nutą tajemnicy – uatrakcyjni poznawanie przeszłości. Pomysł naturalnie wpisuje się w jesienny klimat miasta i sprzyja odkrywaniu historii poprzez ruch, emocje i zabawę. Quest przyczyni się do zwiększenia zainteresowania lokalną historią i integracji mieszkańców wokół wspólnej tożsamości.

13. Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy

• Miejscowość: Dziekanowice
• Gmina: Łubowo
• Powiat: gnieźnieński
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Zwiad po bitwie. Tajemnica Ostrowa Lednickiego

Tło historyczne: Jest wiosna 1041 roku. Kazimierz Odnowiciel właśnie rozgromił buntowników pod Pobiedziskami i odzyskuje kontrolę nad Wielkopolską. Ostrów Lednicki, dawny grodowy bastion Mieszka I i Bolesława Chrobrego, został splądrowany dwa lata wcześniej przez Brzetysława. Nikt nie wie, co tam ocalało. Kazimierz wysyła zwiadowcę/mały oddział, by sprawdził, co pozostało z grodu – i czy można tam znów osadzić załogę. Fabuła questu: Gracz wciela się w jednego ze zwiadowców księcia Kazimierza. Jego misja jest prosta: przeprawić się na wyspę, zbadać ruiny i przynieść wieści o stanie grodu. Ale szybko okazuje się, że ktoś pozostał na Ostrowie – ktoś, kto ukrywa coś więcej niż tylko popioły. W ruinach palatium, w szczątkach kaplicy, wśród wypalonych wałów znajdują się ślady zdrady, zaginionych dokumentów, a nawet artefaktów o symbolicznym znaczeniu. Zadaniem gracza jest odtworzyć, co się wydarzyło w czasie najazdu, odkryć, kto zdradził Ostrów i zdecydować, czy ruiny można odbudować – czy raczej należy o nich zapomnieć.

14. Muzeum Zamkowe w Sandomierzu

• Miejscowość: Sandomierz
• Gmina: Sandomierz
• Powiat: sandomierski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Tajemnica Królewskiego Strażnika

Temat questu: „Tajemnica Królewskiego Strażnika” – odkrywanie historii Sandomierza i Zamku Królewskiego przez pryzmat jego najcenniejszych skarbów. Bohater: Szach sandomierski – sympatyczny pluszak „Szaszek” lub „PluSzach”, strażnik dziedzictwa i przewodnik po muzealnych tajemnicach. Jako niezwykły świadek historii, który „pamięta” dawne czasy, dzieli się anegdotami i ciekawostkami, a jednocześnie zachęca do samodzielnego odkrywania zagadek. Prezentacja lokalnej kultury i dziedzictwa: Quest ma pokazać Muzeum jako miejsce, gdzie każda sala kryje fragment większej opowieści. „PluSzach” prowadzi uczestników po zamku, nawiązując do jego historii na przestrzeni dziejów, wskazując na powiązania między historią miasta a królewskim zamkiem. Każdy punkt na trasie związany jest z konkretnym artefaktem – od szachów sandomierskich, przez obiekty/zabytki znajdujące się w zasobach wieloprofilowego muzeum związanych z historyczną ziemią sandomierską. Narracja inspirowana stylem powieści przygodowych, pobudza do myślenia niczym śledztwo historyczne – uczestnicy szukają tropów, rozwiązują zagadki i odkrywają jak poszczególne przedmioty łączą się w opowieść o mieście i jego mieszkańcach. Quest ma w przystępny sposób uczyć, bawiąc i jednocześnie budując emocjonalną więź z lokalnym dziedzictwem.

15. Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu

• Miejscowość: Supraśl
• Gmina: Supraśl
• Powiat: białostocki
• Województwo: podlaskie
• Quest: historyczny, rowerowy, długi

Szlakiem historii na dwóch kółkach

„Szlakiem historii na dwóch kółkach” to rowerowa przygoda edukacyjna dla dzieci i młodzieży ze szkół w Supraślu i Ogrodniczkach. Celem rajdu jest odkrywanie lokalnej historii gminy Supraśl w sposób aktywny i angażujący. Trasa prowadzi przez najciekawsze historyczne miejsca – klasztor bazylianów, pałac Buchholtzów, stare młyny, zabytkowe cmentarze i miejsca pamięci. Uczestnicy, podzieleni na grupy, rozwiązują zadania terenowe, zdobywają pieczątki i układają własną mapę pamięci. Rajd to połączenie przyjemności z nauką – lekcja historii w ruchu, z elementami gry terenowej. Quest powstanie we współpracy z nauczycielami i lokalnymi pasjonatami historii. To wyjątkowa inicjatywa, która buduje więź młodego pokolenia z „małą ojczyzną”, rozwija pasje i promuje zdrowy styl życia.

16. Centrum Kultury i Sportu w Krzeszowicach

• Miejscowość: Krzeszowice
• Gmina: Krzeszowice
• Powiat: krakowski
• Województwo: małopolskie
• Quest: historyczny, przyrodniczy, kulturowy, pieszy, optymalny

Tematem przewodnim questu będzie odkrywanie dziedzictwa uzdrowiskowego Krzeszowic oraz ich walorów przyrodniczych i kulturowych, w kontekście dawnej świetności jako uzdrowiska i współczesnych starań o odzyskanie tego statusu. Bohaterką questu będzie wnuczka znanej kuracjuszki z XIX wieku, która przyjeżdża do Krzeszowic z pamiętnikiem prababci w ręku. Zafascynowana rodzinną historią, niezwykłą przyrodą i ekologicznymi działaniami lokalnej społeczności, postanawia prześledzić dawne uzdrowiskowe ścieżki swojej babci. Chce nie tylko odkryć, co kiedyś przyciągało kuracjuszy, ale też pomóc miastu odzyskać dawną świetność. Uczestnik questu będzie wcielał się w towarzysza bohaterki questu i pomoże jej w odkrywaniu uzdrowiskowej przeszłości Krzeszowic. Wspólnie rozwiązywać będą zagadki, które prowadzą przez najważniejsze miejsca miasta – związane z historią uzdrowiska, postaciami, legendami i przyrodą. Quest to nie tylko spacer po mieście, ale pełna immersja w lokalną kulturę – łącząca historię, sztukę, tradycje i współczesne dziedzictwo w spójną opowieść. Dzięki temu uczestnik pozna unikatowy charakter Krzeszowic jako uzdrowiska, zyska świadomość wartości lokalnej tradycji i konieczności jej ochrony, zainspiruje się do działania na rzecz środowiska i dziedzictwa kulturowego.

17. Gminna Biblioteka Publiczna w Brodach

• Miejscowość: Brody
• Gmina: Brody
• Powiat: starachowicki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, krótki

Głównymi punktami questu są zabytkowe budowle, pozostałości łańcucha zakładów metalurgicznych w Staropolskim Okręgu Przemysłowym. Ten system obiektów przemysłowych wybudowano według koncepcji Stanisława Staszica. W Brodach mieszczą się piękne zabytki z 1840 roku będące dowodem na rozmach tego pomysłu. Jest to m.in. kamienny przelew i budynek dyrekcji zakładu metalurgicznego – walcowni i pudlingarni. Najcenniejszym zabytkiem, który został umieszczony w herbie gminy Brody, jest fragment przepustu – elementu tamy spiętrzającej wody rzeki Kamiennej. Było to konieczne, by na odpływie zamontować wielkie koło wodne, które napędzało urządzenia zakładu. Kamienny przelew zbudowany został w stylu klasycystycznym. Stawidła wykonał przedsiębiorca murarski Franciszek Schramm. Zaprawy stosowane przez niego (poniżej lustra wody) odpowiadały recepturze wypróbowanej przy budowie Kanału Burgundzkiego. Wyjątkowe w tej budowli są także kamienne, estetycznie wykończone sklepienia arkad, ponieważ na ogół nad jazem budowano drewniany pomost. Ostatnio zabytek ten został odnowiony i przywrócono mu pierwotny blask. Walcownia i pudlingarnia przerabiała surowiec z wielkich pieców w Starachowicach na żelazo dla walcowni w Nietulisku Fabrycznym. Obok zakładu powstało osiedle przemysłowe. Zakład w Brodach był projektowany przez polskich inżynierów takich jak np. Henryk Roza i Karol Khnake – absolwentów pierwszej polskiej uczelni technicznej założonej w Kielcach przez Stanisława Staszica. Uczestnicy questu odwiedzą dawny budynek administracji zakładu metalurgicznego. Obecnie mieści się tam Izba Tradycji i Dziedzictwa Kulturowego, m.in. z bogatą kolekcją oryginalnej broni palnej i białej z okresu powstań narodowych. Jest tam też replika działa i kopie stroi powstańczych wraz z wyposażeniem.

18. Teatr im. Aleksandra Sewruka w Elblągu

• Miejscowość: Elbląg
• Gmina: Elbląg
• Powiat: elbląski
• Województwo: warmińsko-mazurskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Szepty Kurtyny: Elbląskie Dziedzictwo w Akcie (Jubileuszowa Edycja!) – quest stworzony z myślą o jubileuszu 50-lecia elbląskiego teatru. Teatr w Elblągu ma wieloletnią historię, która wpisuje się w lokalne dziedzictwo. To lata obecności wybitnych twórców, spektakli i miejsc. Wspólnych przedsięwzięć lokalnych instytucji kultury (np. Galeria EL), wspaniałych ludzi kochających teatr i to miasto (m.in. Ryszard Tomczyk), ale również historia opierania się politycznej hierarchii (m.in. Jacek Gruca, Stanisław Tym) oraz chęć samodzielności i wyzwolenia się spod rządów odgórnych. To historia setek ludzi sceny, pracowników i widzów oraz wyjątkowych realizacji teatralnych. Quest może być możliwością poznania tego wspaniałego miejsca spotkań artystów, jego historii, zakamarków, wyjątkowych realizacji, kostiumów, scenografii oraz wyjątkowych pracowników. Celem jest nie tylko edukacja historyczna, ale też doświadczenie teatru jako żywego elementu dziedzictwa, który inspiruje i integruje. Uczestnicy poznają rolę teatru w kształtowaniu gustów, postaw i lokalnego patriotyzmu na przestrzeni lat, odkrywając, jak sztuka wpływa na poczucie przynależności do Elbląga i regionu.

19. Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Stąporkowie

• Miejscowość: Stąporków
• Gmina: Stąporków
• Powiat: konecki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, przyrodniczy, kulturowy, pieszy, optymalny

Bohater questu to wnuk dawnego hutnika z miejscowej odlewni, który pewnego dnia odnajduje stary medalion i tajemniczy dziennik. Zainspirowany historią dziadka oraz opowieściami babci, która przez lata gromadziła lokalne legendy, postanawia odkryć, co naprawdę kryje się za „żelaznym dziedzictwem” Stąporkowa i jakie ślady po nim pozostały w mieście, sztuce i pamięci mieszkańców. Quest zostanie oparty na historii huty w Stąporkowie, która przez stulecia była sercem miasta, zarówno dosłownie (jako zakład pracy), jak i symbolicznie (jako źródło lokalnej tożsamości). Bohater podróżuje po mieście, odkrywając opowieści o dawnych hutnikach, tradycjach przekazywanych z pokolenia na pokolenie, a także znaczeniu ognia, metalu i ciężkiej pracy dla rozwoju Stąporkowa. Podczas wyprawy uczestnicy uczą się rozpoznawać symbole związane z hutnictwem (np. piec, młot, kowadło, wytop metalu), dowiadują się, jak wyglądała praca hutnika, co oznaczały konkretne narzędzia, a także poznają język i zwyczaje dawnej społeczności robotniczej. Mogą też zobaczyć miejsca, gdzie huta działała lub jej pozostałości (np. opuszczone hale, dawne osiedla pracownicze). Quest pokaże, jak odlewnicza przeszłość inspirowała lokalnych artystów, np. w rzeźbie, malarstwie, pamiątkach i wzornictwie. Zobaczą też, jak forma i symbolika pracy w hucie przenikała do kultury materialnej i artystycznej miasta. Będą mogli tworzyć własne projekty inspirowane hutniczymi motywami.

20. Soleckie Centrum Kultury

• Miejscowość: Solec Kujawski
• Gmina: Solec Kujawski
• Powiat: bydgoski
• Województwo: kujawsko-pomorskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Mazurkowe Ścieżki – Bohaterowie i historie z Solca Kujawskiego

„Mazurkowe Ścieżki – Bohaterowie i historie z Solca Kujawskiego” to nietypowa gra terenowa, która przenosi uczestników w fascynującą podróż tropem lokalnych legend i postaci historycznych znanych z „Mazurka Dąbrowskiego”. W oparciu o miejskie opowieści i przekazy, młodzież wciela się w rolę detektywów historii, którzy mają za zadanie odkryć, co naprawdę wydarzyło się, gdy Czarniecki, Dąbrowski i Napoleon pojawili się w okolicach Solca. W lokalnym folklorze krążą opowieści, że każda z tych postaci była widziana w mieście lub jego okolicy — Dąbrowski założył obóz wojskowy nad Wisłą, Czarniecki przemierzał miasto po potyczce ze Szwedami, a Napoleon ponoć nocował nieopodal. Czy to możliwe, że ślady tych bohaterów stały się inspiracją do słów hymnu narodowego? Gra zaprasza do refleksji nad tym, jak wielka historia przecina się z lokalną — i jak wspólnie budują one tożsamość naszego kraju. Gracze przemierzą miasto, rozwiązując zagadki ukryte w jego przestrzeni – w starych murach, pomnikach czy zakątkach nad Wisłą. Na trasie czekają wyzwania, opowieści z przeszłości i elementy lokalnego folkloru, które łączą fakty z baśnią. To aktywna forma odkrywania dziedzictwa, która zachęca młodzież do refleksji, współpracy i spojrzenia na historię jako przygodę. „Mazurkowe Ścieżki” to nie tylko gra – to zaproszenie do odkrywania swojego miejsca z nowej perspektywy, gdzie każde podwórko może skrywać bohatera, a każdy zaułek – opowieść wartą zapamiętania.

21. Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim

• Miejscowość: Ostrowiec Świętokrzyski
• Gmina: Ostrowiec Świętokrzyski
• Powiat: ostrowiecki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, krótki

Żelazne ścieżki Ostrowca

Proponowany quest „Żelazne ścieżki Ostrowca” będzie nawiązywał do 140. rocznicy doprowadzenia do miasta jednej z odnóg kolei Iwanogrodzko-Dąbrowskiej. Dzięki tej inwestycji na znaczeniu zyskały nie tylko Zakłady Ostrowieckie, ale całe miasto, które zaczęło szybciej rozwijać się w kontekście gospodarczym. Warto wspomnieć, że korzyści z kolei czerpała Cukrownia „Częstocice”, która posiadała swoją własną bocznicę kolejową oraz Zakłady Metalowe w Bodzechowie. Niedługo potem z Ostrowca można było podróżować do Sandomierza czy Skarżyska. Wokół samej stacji również toczyło się życie. Powstało osiedle liczące 16 domów i było zamieszkane przez ponad 200 osób. Uczestnicy questu będą mogli odkryć nieznane zakamarki infrastruktury miasta, poznać wyjątkowe budynki, a także postacie związane z rozwojem kolejnictwa, Zakładów Ostrowieckich oraz innych gałęzi przemysłu miasta. Quest łączy elementy edukacji, zabawy i ruchu. Może być realizowany indywidualnie, w parach lub zespołach. Dzięki tej formie uczestnicy nie tylko poznają historię miasta, ale również wpływu przemysłu na społeczeństwo czy architekturę. Uczestnicy poprzez realizację questu będą mogli budować relację z miastem jako żywą przestrzenią dziedzictwa. Nasz quest będzie również wzmacniał lokalną tożsamość, promował świadomą turystykę kulturową oraz wspomagał nowoczesną edukację historyczną.

22. Miejski Ośrodek Kultury w Brańsku

• Miejscowość: Brańsk
• Gmina: Brańsk
• Powiat: bielski
• Województwo: podlaskie
• Quest: kulturowy, pieszy, krótki

Pomysł na quest opiera się na lokalnej legendzie kata Michałka – postaci tajemniczej, owianej grozą i wpisanej w regionalne powiedzenie „A bodaj Cię Kat Brański oprawił!”. Quest stanie się podróżą po dawnym Brańsku – jego rzemiosłach, strukturach społecznych, wymiarze sprawiedliwości i codziennym życiu. Wędrówka będzie prowadzić przez kluczowe punkty miasta, takie jak rynek, zamczysko, kościół czy domniemane miejsce kaźni, a zadania będą inspirowane lokalnymi przysłowiami, opowieściami ludowymi, tradycjami i sztuką ludową regionu. Celem questu jest nie tylko zabawa, ale też popularyzacja lokalnej historii, języka i dziedzictwa kulturowego w sposób angażujący i nowoczesny. Michałko, choć zapomniany, stanie się pretekstem do odkrycia tożsamości kulturowej Brańska – z przymrużeniem oka, ale z szacunkiem do przeszłości.

23. Muzeum Historii Przemysłu w Opatówku

• Miejscowość: Opatówek
• Gmina: Opatówek
• Powiat: kaliski
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, optymalny

Misja: Fabryczna Zagadka

Celem jest poznanie historii industrializacji w Wielkopolsce na przykładzie 200-letniej fabryki Adolfa Fiedlera w Opatówku (obecnie Muzeum Historii Przemysłu), zrozumienie lokalnych tradycji przemysłowych i kulturowych, rozwijanie pracy zespołowej i krytycznego myślenia.

A także:

• Rozpoznawanie procesów przemysłowych i zmian społeczno-gospodarczych XIX i XX wieku.
• Rozumienie wpływu rewolucji przemysłowej na codzienne życie.
• Umiejętność pracy w grupie, wyciągania wniosków, logicznego myślenia.
• Rozwijanie kreatywności i umiejętności językowych (język polski/historia/WOS).

Fabuła questu: Uczestnicy wcielają się w członków Grupy Archiwistów Przemysłowej Przeszłości (GAPP) – tajnej organizacji, która chroni lokalną historię przed zapomnieniem. W wyniku zakłóceń czasoprzestrzennych, część pamięci muzealnego serwera została usunięta. Ich zadaniem jest odzyskać „fabryczne wspomnienia” maszyny parowej „Aleksandry”, która pamięta czasy świetności fabryki. Wspomnienia są rozrzucone po ekspozycjach i ukryte w zadaniach. Grupę dzielimy na 4–5 osobowe zespoły. Każdy zespół dostaje „kartę fabrykanta” – ze wskazówkami i poleceniami (rymowanki, quizy, łamigłówki, zadania manualne, zagadki historyczne, kodowanie hasła, itp.). „Aleksandra” przemawia w formie narratora (np. „Hej, młody! Tu była kiedyś taka para, że czapkę zrywało z głowy. Znajdź właściwy wyłącznik, zanim znowu się zagotuję!”). Zespoły porównują wspomnienia „Aleksandry” i odblokowują końcowy film – nagranie historii fabryki w Opatówku. Drużyna na zakończenie otrzymuje certyfikat „Mistrza Fabrykanckiego Śledztwa”.

24. Gminne Centrum Kultury w Siedlcach z/s w Ostrówku

• Miejscowość: Ostrówek
• Gmina: Siedlce
• Powiat: siedlecki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: kulturowy, pieszy, rowerowy, długi

Przemierzając malowniczą gminę Siedlce, uczestnicy questu będą mieli okazję odkryć bogactwo kulturowe i muzyczne tego regionu. Podczas wyprawy odwiedzą kilka urokliwych miejscowości, w których funkcjonują lokalne zespoły śpiewacze, celebrujące tradycje i zwyczaje regionu. Podczas questu uczestnicy nie tylko poznają muzyczne tradycje gminy Siedlce, ale także będą mieli okazję do aktywnego udziału w kultywowaniu tych pięknych zwyczajów, wspierając lokalną kulturę i społeczność.

25. Pińczowskie Samorządowe Centrum Kultury

• Miejscowość: Pińczów
• Gmina: Pińczów
• Powiat: pińczowski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Tematem przewodnim questu będzie kamień pińczowski – charakterystyczny dla miasta materiał budowalny, który stanowi element materialnego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu. Zaprosimy młodzież do spaceru „Kamiennym szlakiem”, dając okazję do odkrywania na nowo kultury i historii miasta, dzięki trwałym śladom zachowanym w charakterystycznym kamieniu pińczowskim. Podążając ścieżką questu, dowiemy się o niezwykłych tradycjach rzeźbiarskich i kamieniarstwie w Pińczowie, dziedzictwie ukrytym w skałach, tradycjach włoskich kamieniarzy w Pińczowie, czy zachowanych śladach „pińczaka” w Polsce. Bohaterem questu będzie młody czeladnik, a uczestnikami jego pomocnicy, którzy odszukiwać będą fragmenty wskazówek ukryte w różnych punktach Pińczowa, które doprowadzą ich do rozwiązania „kamiennej” zagadki. Quest rozpoczyna się przy Pińczowskim Samorządowym Centrum Kultury, gdzie młodzież otrzymuje pierwszą mapę i dziennik czeladnika. Trasa prowadzi przez kluczowe miejsca związane z tradycją kamieniarską i historią miasta. W każdym punkcie uczestnicy rozwiązują zagadki związane z lokalną architekturą i rzemiosłem – odczytują symbole wykute w kamieniu, rozpoznają elementy stylów architektonicznych i uczą się o technikach obróbki kamienia pińczowskiego. Finał gry to odnalezienie symbolicznego „serca z kamienia” – rzeźby ukrytej w jednym z zabytkowych zaułków miasta.

26. Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Mordach

• Miejscowość: Mordy
• Gmina: Siedlce
• Powiat: siedlecki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: kulturowy, pieszy, krótki

W cieniu Mordów, gdzie stare mury kryją sekrety minionych czasów, czeka na Ciebie zadanie pełne słodkich tajemnic. Pod osłoną nocy, w zakamarkach dawnej manufaktury słodyczy, kryje się coś więcej niż tylko słodka pokusa. Czy potrafisz rozwikłać zagadkę, która czai się wśród karmelowych labiryntów i lukrowanych korytarzy? Przygotuj się na słodką podróż pełną tajemnic i niespodzianek.

27. Muzeum Czartoryskich w Puławach

• Miejscowość: Puławy
• Gmina: Miasto Puławy
• Powiat: puławski
• Województwo: lubelskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Puławy to miasto z bogatą historią niegdyś nazywane „Polskimi Atenami”, a to za sprawą jednego z największych książęcych rodów, rodu Czartoryskich i ich przedstawicielki „Pani na Puławach” – księżnej Izabeli Czartoryskiej. To kobieta niezwykła, kolekcjonerka, pisarka, założycielka ogrodów, mecenaska i animatorka kultury, a przede wszystkim twórczyni pierwszego na ziemiach polskich muzeum – Świątyni Sybilli. To właśnie ona stanie się bohaterką questu, poprowadzi nas śladami pozostawionego po sobie dziedzictwa. Zabierze nas w podróż po swoim ogrodzie, pokazując pałac, obiekty parkowe – Świątynię Sybilli, Dom Gotycki, Domek Grecki, sarkofag, Bramę Rzymską, Pałac Marynki, Domek Aleksandryjki, kaplicę pałacową – kościół pw. NMP. Być może poprowadzi nas również do innych miejsc bliskich jej sercu m.in. Włostowic, gdzie mieściła się założona przez nią pierwsza szkoła dla dzieci wiejskich oraz kościół Św. Józefa, w którym w czasie powstania listopadowego ukrywała swoje zbiory. Quest ma w ciekawy sposób pogłębić wiedzę młodych ludzi o historycznym dziedzictwie księżnej Izabeli Czartoryskiej. Pozwoli przenieść się do czasów przełomu XVIII/XIX wieku i jej oczami poznać historię, tradycje, sztukę, architekturę oraz wybitne postaci tamtej epoki (artystów, malarzy, architektów, literatów). Rok 2025 to wyjątkowy dla Puław czas. Rada Miasta Puławy ogłosiła go Rokiem księżnej Izabeli Czartoryskiej w 280. rocznicę jej urodzin. Powstanie gry byłoby jego dopełnieniem i historycznym wydarzeniem.

28. Miejskie Centrum Kultury im. Leopolda Staffa w Skarżysku-Kamiennej

• Miejscowość: Skarżysko-Kamienna
• Gmina: Skarżysko-Kamienna
• Powiat: skarżyski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Miasto pod ziemią – tajemnice Milicy

Quest pieszy „Miasto pod ziemią – tajemnice Milicy” przenosi uczestników w czasy zimnej wojny, kiedy to pod osiedlem Milica w Skarżysku-Kamiennej zbudowano sieć schronów przeciwlotniczych. Przewodnikiem po trasie będzie Zdzisław Bilski – burmistrz Skarżyska z czasów PRL-u, postać symboliczna, która w fabularnej formie oprowadzi uczestników, odsłaniając kulisy powstawania osiedla oraz ówczesnej polityki urbanistycznej i militarnej. Trasa prowadzi przez miejsca związane z historią obrony cywilnej, lokalną architekturą socrealistyczną i codziennym życiem mieszkańców. Zagadki i zadania pomogą lepiej zrozumieć, jak projektowano przestrzeń osiedla z myślą o przetrwaniu, ale też wspólnocie. Quest podkreśla lokalne dziedzictwo: historię MESKO, opowieści mieszkańców, socjalistyczną wizję wspólnoty i unikalny układ urbanistyczny, z którym wiążą się miejskie legendy. Na trasie pojawią się też odniesienia do sztuki propagandowej, nazw ulic i symboliki epoki, które tworzyły specyficzny klimat i porządek społeczny tamtych czasów. Całość dopełnią archiwalne ciekawostki, kontekst historyczny oraz odniesienia do współczesności, które pozwolą spojrzeć na Milicę jako żywy pomnik minionej epoki.

29. Gminna Biblioteka Publiczna w Ceranowie

• Miejscowość: Ceranów
• Gmina: Ceranów
• Powiat: sokołowski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

„«Żyłem dla Ceranowa» – dzieje rodziny Górskich na Ceranowie” – projekt zakłada przedstawienie rodu Górskich i ich ceranowskiej siedziby. Ludwik Górski to postać wyjątkowo zasłużona dla regionu i kraju, ciągle niestety mało znana. Chcemy przywrócić pamięć o rodzinie Górskich i oddać jej należną sprawiedliwość. Quest będzie stanowił czytelne kompendium dla upowszechnienia wiedzy o historii i dziedzictwie naszej małej ojczyzny i całej Polski. Quest będzie promował postawy patriotyczne młodzieży i dorosłych w jednej z najmniejszych gmin Mazowsza. Ludwik Górski (1818–1908) właściciel majątku ziemskiego w Ceranowie był jedną z najważniejszych postaci polskiego życia społeczno- kulturalnego w drugiej połowie XIX wieku. Stworzył podwaliny systemu pracy organicznej i pracy u podstaw jako wyraz nowoczesnego patriotyzmu. Jego myśl niepodległościowa skupiała się na edukacji najbardziej potrzebujących warstw społecznych. W ten sposób rozumiał skuteczne budowanie ducha polskości w narodzie. W tych działaniach przyświecała mu idea, że tylko w pełni ukształtowane moralnie i ideowo społeczeństwo jest w stanie podjąć walkę o niepodległy byt swego państwa. Ceranów był dla niego miejscowością eksperymentalną, w której próbował wdrożyć wszystkie swoje projekty. Sprowadził tu siostry felicjanki, które zajęły się prowadzeniem ochronki i opieką nad najuboższymi. Krzewienie i pielęgnowanie polskości było niezmiennie obecne w jego działaniach społecznych i zawodowych. Robił wszystko, by ludzie z jego otoczenia byli świadomi swojej godności i przynależności narodowej. By byli Polakami, dla których wartością nie jest tylko skrawek ziemi, na której gospodarują, ale kraj. Ludwik Górski swój patriotyzm widział w działaniach na rzecz kultywowania pamięci o dawnej Polsce, jej kulturze, duchowości i opartej na wierze chrześcijańskiej tożsamości. Pogrzeb Ludwika Górskiego w kwietniu 1908 roku, zainicjowany nabożeństwami w warszawskich świątyniach, stał się wielką manifestacją polityczną. Małżonka Ludwika Górskiego, Paulina z Krasińskich Górska, to kobieta bezgranicznie oddana społeczeństwu w działalności dobroczynnej, opiekuńczej i twórczej. Podobnie działali następcy Ludwika, zakładający ochronki w Ceranowie, prowadzący kursy dla nauczycieli ludowych, oddający się pracy nad polepszeniem bytu lokalnych włościan. Quest ma więc służyć przypomnieniu tego ważnego dla regionu i kraju rodu. Ludwik Górski, który jest patronem tutejszej szkoły, jest doskonałym wzorem gorącego patriotyzmu w czasie, gdy był on urzędowo zwalczany przez zaborcę. Pokazanie go więc w tym kontekście służyć będzie nie tylko lokalnej społeczności, ale stanowić też będzie trwałą podstawę naukową i dydaktyczną dla rozwoju wiedzy o historii i dziedzictwie Polski, a także myśli społeczno-politycznej. Lokalne postaci pozwolą na poczucie dumy z postaw własnych przodków. Chcemy ukazać historię narodową jako źródło wartości, wzorców i odniesień inspirujących do działań twórczych.

30. Gminna Biblioteka Publiczna w Ciepielowie

• Miejscowość: Ciepielów
• Gmina: Ciepielów
• Powiat: lipski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Temat questu będzie dotyczył bohaterskiej postawy Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej w Ciepielowie, ze szczególnym uwzględnieniem tragedii i poświęcenia tych osób, którzy za udzieloną pomoc zapłacili najwyższą cenę – życie. Quest będzie nawiązywał do historycznych faktów o ukrywaniu Żydów przez polskie rodziny (np. Kowalskich, Obuchiewiczów, Kosiorów) oraz brutalnej niemieckiej pacyfikacji tej społeczności w grudniu 1942 roku. Quest prezentować będzie lokalną kulturę, tradycje, sztukę i dziedzictwo kulturowe poprzez:

• Opowieści o lokalnych rodzinach niosących pomoc Żydom, co ukazuje tradycję sąsiedzkiej solidarności i wartości chrześcijańskich, takich jak miłosierdzie i troska o bliźniego.
• Zwiedzanie miejsc pamięci – m.in. pomnika upamiętniającego Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej, który oddaje hołd ich bohaterstwu i poświęceniu.
• Narrację historyczną i edukacyjną o realiach okupacji niemieckiej, represjach oraz tragediach, które dotknęły mieszkańców Ciepielowa, co pogłębia zrozumienie lokalnej historii i dziedzictwa.
• Elementy lokalnej sztuki i pamięci – w postaci pomników, tablic pamiątkowych, a także tradycji pielęgnowania pamięci o ofiarach i bohaterach regionu.

Ta interaktywna trasa piesza po Ciepielowie, podczas której uczestnicy będą rozwiązywać zagadki, poznawać opowieści mieszkańców oraz odwiedzać historyczne miejsca związane z pomocą Żydom i ofiarami niemieckich zbrodni. Celem jest nie tylko edukacja historyczna, ale także kultywowanie pamięci o lokalnym dziedzictwie moralnym i kulturowym. Taki quest pozwoli zapoznać uczestników z ważnym fragmentem historii regionu, uwzględniając lokalne tradycje, wartości i artystyczne wyrazy pamięci, łącząc edukację z emocjonalnym doświadczeniem miejsca.

31. Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy

• Miejscowość: Przeworsk
• Gmina: Przeworsk
• Powiat: przeworski
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, kulturowy, rowerowy, długi

Bohater questu Kantymir Murza – wódz ordy tatarskiej z Budżaku nad Morzem Czarnym jest historyczną postacią sprzed 400 lat. W granice Rzeczypospolitej wdarł się w czerwcu 1624 roku i rozpoczął krwawy rajd na terenie dawnego województwa ruskiego, atakując mieszkańców ziemi przemyskiej, w tym dziesiątki wsi powiatu przeworskiego. Pozostawały po nim zgliszcza, pustki, trupy i łzy… Najazdy tatarskie z XVII wieku odcisnęły trwały ślad materialny – w krajobrazie kulturowo-historycznym regionu oraz niematerialny – w pamięci zbiorowej. Istniejące do dzisiaj obiekty świadczące o zagrożeniu napadami Tatarów i miejsca pamięci zbiorowej (m.in. kopiec tatarski w Przeworsku, kościół – warownia w Nowosielcach, grób Tatara w Białobokach, zamczysko w Chodakówce, okop w Żurawiczkach) układają się w „tatarski szlak” i potencjalną trasę questu. Miejscom tym towarzyszą nadal, po 400 latach, żywe legendy i podania zawierające opisy uderzeń koczowników i losów porwanych w jasyr mieszkańców, którzy podczas błyskawicznych ataków tracili wszystko oraz narracje o metodach działań Tatarów i o bohaterskich czynach obrońców wsi. Jadąc rowerem, depczemy po piętach tatarskim najeźdźcom, podążając śladami ich ataku na ludne wioski i miasteczka, poruszając się z taką szybkością jak tatarskie konie. Quest przybliży uczestnikom wydarzenia z odległej przeszłości, a wiek XVII kojarzony z Sienkiewiczowskim „Potopem” czy serialową fikcyjną Adamczychą, nabierze realnego i lokalnego wymiaru w świadomości i wyobraźni odbiorcy.

32. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna im. A. Mickiewicza w Połańcu

• Miejscowość: Połaniec
• Gmina: Połaniec
• Powiat: staszowski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, rowerowy, optymalny

Połaniec, choć małe miasto, odegrało istotną rolę w historii Polski. Stało się to za sprawą jednej postaci – Tadeusza Kościuszki. Generał obozujący ze swoim wojskiem pod Połańcem w roku 1794 ogłosił Uniwersał. Wydarzenie to zapisało na stałe imię naszego miasta na kartach narodowej historii i zmieniło przyszłość Połańczan już na zawsze. Wraz z upływem lat narodziła się i rozwinęła kościuszkowska tradycja, którą miasto pielęgnuje do dziś. Pierwszy był Kopiec usypany w 100. rocznicę śmierci Naczelnika w miejscu, w którym ogłosił on uniwersał nazwany połanieckim. Nieco dalej na tzw. Winnej Górze, w miejscu dawnej kaplicy św. Mikołaja, Naczelnik (ponoć) Uniwersał redagował. Przypomina o tym inskrypcja na głazie. Kilkaset metrów dalej kamieniem zaznaczono miejsce, gdzie stał strzechą kryty dom, w którym Kościuszko pomieszkiwał. Ponoć na szybie sygnetem wyrył swoje inicjały. Po odejściu Naczelnika w Kościele św. Marcina w Połańcu miał być przechowywany nawet fotel, na którym lubił siedzieć. Obok kościoła po wojnie zbudowano pierwsze połanieckie kino, nazwane „Kościuszko”, lecz po nim nie ma już śladu. Nie ma także już domu Kościuszki, fotela, szyby z inicjałami ani kapliczki na Winnej Górze. Nieopodal Połańca rośnie natomiast majestatyczny dąb „Kościuszko”, pod którym według lokalnych legend Generał odpoczywał. Kościuszko w Połańcu był, to historyczny fakt, ale pozostała po nim jedynie pamięć miejsc. I na tej pamięci oraz na garści legend i tajemnic oprzeć można quest.

33. Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej

• Miejscowość: Wasilków
• Gmina: Wasilków
• Powiat: białostocki
• Województwo: podlaskie
• Quest: kulturowy, pieszy, rowerowy, optymalny

Szlakiem muzealnych zagród

Skansen, dzięki swojej rozległej przestrzeni, różnorodności zbiorów oraz walorom edukacyjnym, stanowi idealne miejsce do organizacji działań takich jak gry plenerowe i questingi. To nowoczesna i atrakcyjna forma zwiedzania, która angażuje uczestników i pozwala im w interaktywny sposób poznawać dziedzictwo kulturowe regionu. W trakcie questu uczestnicy w oparciu o wystawy muzealne zapoznają się z codziennym życiem dawnej wsi, pracami gospodarskimi i rolnymi, rzemiosłem, a także tradycyjną obrzędowością mieszkańców Podlasia. Zdobędą również wiedzę o charakterystycznej dla północno-wschodniej Polski architekturze drewnianej oraz o tradycyjnym zdobnictwie w drewnie. Przykładowe zagadnienia podejmowane w ramach questu:

• Prace polowe na wsi – uczestnik rozpoznaje narzędzia rolnicze prezentowane na wystawie i przypisuje je do odpowiednich etapów prac polowych.
• Architektura drewniana i zdobnictwo – zadaniem uczestnika jest wskazanie co najmniej pięciu różnic pomiędzy wybranymi chałupami wskazanymi w queście.
• Wyposażenie domu wiejskiego – uczestnik identyfikuje przedmioty i elementy wyposażenia, które występują we wszystkich prezentowanych wnętrzach.
• Ludowa religijność – uczestnik rozpoznaje postaci świętych przedstawionych na obrazach i ikonach znajdujących się w wiejskich chałupach.

Zwiedzanie w formie questu jako innowacyjna i atrakcyjna forma przekazu skutecznie angażuje młode osoby, które na co dzień funkcjonują w środowisku cyfrowym i poszukują nowoczesnych sposobów obcowania z kulturą. Dzięki realizacji projektu informacja o skansenie trafi do szerszego grona odbiorców, zwłaszcza tych zainteresowanych questami, co pozwoli rozszerzyć naszą ofertę edukacyjną i turystyczną. Włączenie młodzieży w tworzenie zadań questowych nie tylko zwiększy ich zaangażowanie, ale również wniesie świeże spojrzenie na rozwój placówki i pokaże, jak młode pokolenie postrzega dziedzictwo kultury ludowej.

34. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Narolu

• Miejscowość: Narol
• Gmina: Narol
• Powiat: lubaczowski
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Tajemnice Hrabiego Łosia

Nasz pomysł na quest to gra terenowa pt. „Tajemnice Hrabiego Łosia”, której celem jest przybliżenie uczestnikom lokalnych legend, tradycji i dziedzictwa kulturowego naszej miejscowości. Gra skierowana będzie do dzieci i młodzieży. Forma pozwoli połączyć zabawę z nauką o historii Narola. Uczestnicy, podzieleni na grupy, wyruszą w trasę, odwiedzając kolejno pięć miejsc związanych z lokalnymi legendami. Każde z tych miejsc będzie zawierało zagadkę, zadanie lub element fabularny prowadzący do kolejnego punktu. Motywem przewodnim będzie odnalezienie Hrabiego Łosia, legendarnego opiekuna miejscowości, który zaginął w tajemniczych okolicznościach. Według przekazu, Hrabia ukrył skarb wiedzy o historii i tradycjach gminy, a tylko ci, którzy przejdą przez wszystkie próby, mogą go odnaleźć. Miejsca, które odwiedzą uczestnicy, to m.in. rzeka Tanew, Psie Górki, strumyk Krwawicę, kapliczkę Św. Jana Nepomucena, pałac Łosiów w Narolu. W każdym z tych punktów gracze poznają fragment lokalnej legendy, będą wykonywać zadania związane z dawnymi zwyczajami, elementami sztuki ludowej lub rzemiosła. Ostatnim przystankiem będzie pałac, gdzie w specjalnie przygotowanej scenerii uczestnicy spotkają się z Hrabią Łosiem – głównym bohaterem questu, odgrywanym przez aktora. Hrabia opowie im legendę o skarbach zamku narolskiego i przekaże „klucz do dziedzictwa” – symboliczne przesłanie o wartości kultury i pamięci lokalnej.

35. Muzeum Okręgowe w Lesznie

• Miejscowość: Leszno
• Gmina: Leszno
• Powiat: leszczyński
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, rowerowy, optymalny

Śladami miejskich murali

Gra terenowa – quest pod hasłem „Śladami miejskich murali” odbywa się na terenie miasta Leszna. Bohaterem i przewodnikiem graczy jest Stanisław Leszczyński – były właściciel miasta i dwukrotny król Polski, który przenosi się w czasie i w ciekawy sposób opowiada o przeszłości i teraźniejszości Leszna. Uczestnicy będą wędrować ulicami miasta, odnajdując murale – dzieła sztuki, które nie tylko zdobią elewacje, ale opowiadają ważne historie: o leszczyńskim herbie, o wydarzeniach historycznych, kulturze żydowskiej, sportowych pasjach mieszkańców (żużel, balony, szybownictwo), czy znanych postaciach związanych z regionem. Każdy, wybrany mural stanie się punktem wyprawy i źródłem zagadek, zadań i opowieści, które pozwolą uczestnikom odkryć lokalne dziedzictwo kulturowe, historię i sztukę w zupełnie nowy, angażujący sposób. Finałem questu będzie Muzeum Okręgowe, w którym przeszłość spotyka się z teraźniejszością – zapraszając do zobaczenia wystawy stałej pt. „Na styku światów. Historia miasta Leszna od XVI–XX wieku”, które jak żadne inne łączy przeszłość z teraźniejszością. Gra miejska śladami murali to alternatywny sposób poznania dziejów miasta Leszna, wielokulturowości, a także zbiorów Muzeum (obraz pt. „Żniwiarka” autorstwa Jacka Malczewskiego czy mural inspirowany portretami Sułkowskich, znajdujących się w zbiorach Muzeum). Jeśli dodamy do tego szczyptę rywalizacji, która towarzyszy każdej grze, wyjdzie nam z tego ekscytująca przygoda, którą każdy może przeżyć! Gra łączy elementy edukacji, zabawy. To doskonała propozycja zarówno dla rodzin, jak i grup szkolnych, która rozwija świadomość lokalnej tożsamości i promuje sztukę w przestrzeni miejskiej.

36. Staszowski Ośrodek Kultury

• Miejscowość: Wiśniowa
• Gmina: Staszów
• Powiat: staszowski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: historyczny, pieszy, krótki

Wiśniowa – wieś z sercem

Bohaterem będzie osoba Hugona Kołłątaja oraz historia pałacu w Wiśniowej, wraz z otaczającym go Parkiem. Od 2018 roku zabytkowy Pałac Kołłątajów w Wiśniowej poddawany jest gruntownej renowacji i jest bardzo chętnie odwiedzany przez turystów w tym kuracjuszy z uzdrowiska w Busku-Zdroju. Wnętrza pałacu dostępne są dla zwiedzających pod opieką przewodnika w godzinach pracy pałacu. Sam obiekt historią sięga I połowy XVIII wieku i jest jednym z najciekawszych zabytków na terenie gminy Staszów. W otaczającym parku, założonym w stylu romantycznym, rosną wspaniałe pomnikowe drzewa, w tym orzech czarny, dąb szypułkowy i klony zwyczajne. Na terenie znajdują się także tajemnicza piwniczka i zaułki, które urozmaicą realizację questu. Całość trasy będzie się odbywać poza ruchem ulicznym, co umożliwi bezpieczne korzystanie przez rodziny z dziećmi i grupy młodzieży szkolnej, które są gośćmi Pałacu Kołłątajów w Wiśniowej, z którym SOK współpracuje. Teren Pałacu Kołłątajów jest także miejscem wydarzeń kulturalnych, wystaw, koncertów i pikników, gromadzących duże ilości osób, które mogłyby skorzystać z oferty ciekawej wycieczki po parku, rozwiązując zagadki i odkrywając niezwykłą historię „Wiśniowej – wsi z sercem”. Hugo Kołłątaj, współtwórca „Konstytucji 3 Maja”, swoje serce kazał wyjąć po śmierci i pochować właśnie w Wiśniowej. Znajduje się ono obecnie pod tablicą w kościele w pobliskiej Wiśniowej Poduchownej.

37. Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Oleszycach

• Miejscowość: Oleszyce
• Gmina: Oleszyce
• Powiat: lubaczowski
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Z wizytą u Księcia Pana. Maciej Oleszycki poprowadzi nas przez historie pałacowe, przedstawi i opisze stroje oleszyckie (wzór oleszycki z 1840), sposoby poruszania się. Na jarmarku spotka handlujących, posłucha legend o miejscowych duchach.

38. Muzeum – Dom Rodziny Pileckich

• Miejscowość: Andrzejewo
• Gmina: Andrzejewo
• Powiat: ostrowski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Postacią przewodnią questu będzie Kardynał Stefan Wyszyński. To właśnie do Andrzejewa jego rodzina przeprowadziła się w 1910 roku, gdy miał zaledwie 9 lat. Wkrótce po przeprowadzce umiera jego matka, która zostaje pochowana na miejscowym cmentarzu. W tej miejscowości młody Stefan po raz pierwszy przyjął Komunię Świętą oraz sakrament bierzmowania. W dziecięcych zabawach Stefek często wcielał się w postać księdza, a w czasie I wojny światowej przeżywał tu trudne i dramatyczne chwile. W Andrzejewie dojrzewa w nim decyzja o poświęceniu się kapłaństwu. Już jako Prymas wielokrotnie wraca w rodzinne strony, odwiedzając grób swojej matki. Trasa questu powinna obejmować miejsca ściśle związane z jego postacią i historią Andrzejewa, takie jak: pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego, ustawiony w pobliżu miejsca, gdzie niegdyś stał dom jego rodziny, grób matki na cmentarzu parafialnym, cmentarna kaplica, zabytkowy kościół pw. św. Bartłomieja, skwer za kościołem z charakterystycznym stawem, wokół którego krąży lokalna legenda, dobrze znana małemu Stefkowi, aleja prowadząca na cmentarz, nazwana imieniem Kardynała, figura Matki Boskiej Niepokalanej przed kościołem, Mauzoleum Żołnierzy 18 Dywizji Piechoty. Quest powstanie we współpracy z Towarzystwem Rozwoju Ziemi Andrzejewskiej.

39. Gminny Ośrodek Kultury w Zbuczynie

• Miejscowość: Krzesk Majątek
• Gmina: Zbuczyn
• Powiat: siedlecki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: przyrodniczy, rowerowy, krótki

W krainie równin i łąk, gdzie woda chłonie słońce, a wiatr tańczy między trawami, czeka na Ciebie tajemnicza przygoda. W sercu miejscowości Krzesk Majątek, gdzie spotyka się społeczność, skrywa się sekret… Podczas naszej wyprawy poznasz świadków minionych lat i cichych mieszkańców, których skrzydła rozpościerają się ponad wodą. Bociany, strażnicy tego zakątka, czekają, by podzielić się swoją opowieścią. Ich wielkie, białe sylwetki i czerwone dzioby, to jak znaki na mapie, prowadzące do odkrycia tajemnic, nie tylko natury. Czy odważysz się podążyć ścieżką, gdzie w sąsiedztwie starych drzew woda i trawa opowiadają historie, a skrzydła bocianów wskazują drogę? Przygoda czeka – wystarczy tylko słuchać, patrzeć i pójść za głosem natury.

40. Miejska Biblioteka Publiczna w Braniewie

• Miejscowość: Braniewo
• Gmina: Braniewo
• Powiat: braniewski
• Województwo: warmińsko-mazurskie
• Quest: historyczny, przyrodniczy, pieszy, optymalny

Głównym bohaterem questu będzie Braniewo, najstarsze miasto na Warmii. Przemierzając uliczki i zakamarki miasta, uczestnicy wyruszą w poszukiwanie historycznych skarbów i opowieści, odkrywając niezwykłe zabytki i miejsca związane z bogatą historią miasta. Gracze będą mogli poznać historie lokalnych postaci, wydarzeń, które kształtowały losy miasta, oraz zobaczyć, jak dziedzictwo przeszłości wpłynęło na współczesną tożsamość Braniewa. Przy okazji odkrywania tajemnic i historii miasta będzie okazja do podziwiania jego walorów przyrodniczych. Na trasie tej historycznej podróży znajdą się między innymi kościół gotycki, klasztor, pozostałości murów obronnych, wieża bramna zamku biskupiego, najstarszy murowany zabytek na Warmii. Wspólna zabawa, rozwiązywanie zagadek i tajemnic to okazja do poznania i odkrycia wyjątkowej przeszłości miasta. Odkryjmy Braniewo na nowo!

41. Miejska Biblioteka Publiczna w Bornem Sulinowie

• Miejscowość: Borne Sulinowo
• Gmina: Borne Sulinowo
• Powiat: szczecinecki
• Województwo: zachodniopomorskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Ślady, które nie znikają

Temat questu to odkrywanie historii Bornego Sulinowa, które przez dziesięciolecia było niedostępne i niewidoczne na mapach. Odwoła się do historii zapisanej w przestrzeni widocznej w ruinach, lasach, architekturze. Bohaterem narracji będzie „Kronikarz”, postać symboliczna, która wprowadzi uczestników w dzieje dawnego niemieckiego miasteczka wojskowego, potem radzieckiego garnizonu. Pokaże jak dziś miasto przemawia głosem odradzającej się tożsamości po transformacji w 1992 roku, jak historia militarna, losy przesiedleńców i lokalnej społeczności wpłynęły na kształt dzisiejszego miasta. Opuszczone budynki nie są ruinami, lecz świadkami zdarzeń, które kształtowały historię Europy. Trasa pozwoli zrozumieć unikalny charakter miejsca oraz związki między pamięcią i tożsamością. Narracja oparta na faktach przybliży trudną, kontrowersyjną przeszłość Bornego, łącząc rozwiązywanie zagadek z eksploracją przestrzeni, zachęcając młodzież do refleksji nad otoczeniem. Quest nie tylko odkryje przeszłość, ale też zbuduje przyszłość – opartą na pamięci i szacunku dla miejsca, które, choć długo milczało, ma dziś bardzo wiele do powiedzenia. Gra będzie narzędziem edukacji regionalnej i promocji Bornego Sulinowa wśród mieszkańców i turystów. Wzbogaci ofertę kulturalną miasta, aktywizując przestrzeń publiczną, zwiększając zainteresowanie lokalnymi miejscami pamięci. Wzmocni poczucie tożsamości, wesprze działania biblioteki, tworząc pomysły do pracy z młodzieżą, do promocji dziedzictwa.

42. Muzeum Budownictwa Ludowego – Park Etnograficzny w Olsztynku

• Miejscowość: Olsztynek
• Gmina: Olsztynek
• Powiat: olsztyński
• Województwo: warmińsko-mazurskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Mazurskie stworzenia i jak je znaleźć

Warmia i Mazury to tereny obdarzone bogatym folklorem, unikalną tradycją, a także wyjątkowym zbiorem dawnych wierzeń, do dziś rozbrzmiewających w opowieściach czy baśniach. Jeśli spojrzymy na obecne ziemie okiem dawnego mieszkańca, ukaże nam się świat pełen magicznych stworzeń strasznych, dziwnych, podstępnych, ale i pięknych, dobrych chętnych do pomocy. Tych, których należy się bać i takich, które mogą obdarzyć nas różnymi podarkami. Warmiacy i Mazurzy jeszcze sto lat temu uważali, w jaki sposób poruszać się po swoim otoczeniu, aby złe stworzenia nie przyniosły im szkody, a dobre żyły z nimi za pan brat. Szereg zaklęć, rytuałów, modlitw, amuletów miały pomagać odganiać zmory, topiki, wilkołaki, krasnoludki, ale i przekonać do siebie przynoszącego skarby kłobuka albo dbające o dom małe kautki. Każde dziecko uczono jak oszukać chciwe diabełki, jak podążać za błękitnym ognikiem czy rozpoznać czarownicę kradnącą krowom mleko. Bogactwo i wielobarwność magicznych wierzeń są idealnym tematem do stworzenia questu dla dzieci i młodzieży, tak często zainteresowanymi magią, fantastyką oraz legendami. Gra w otoczeniu zieleni, wśród stuletnich wiejskich budynków, ciekawskich zwierząt rozpali wyobraźnię i zapewni niezapomnianą przygodę. Uczestnicy podążając śladami opowieści niczym magiczni zoolodzy na wyprawie, zbierając wskazówki, czytając informacje, będą mogli „złapać” baśniowe stwory, a przy tym nauczyć się czegoś o dziedzictwie lokalnego folkloru.

43. Teatr Wybrzeże

• Miejscowość: Gdańsk
• Gmina: Gdańsk
• Powiat: Gdańsk
• Województwo: pomorskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, optymalny

Szlakiem teatralno-rozrywkowym starego Gdańska

Gdzie bawili się mieszkańcy Gdańska sto lat temu? Który aktor, ikona polskiego kina, mieszkał nieopodal Teatru Wybrzeże? Ilu scen teatralnych dorobiło się Główne Miasto na przestrzeni wieków? Teatr Wybrzeże pragnie zaprosić młodzież do udziału w grze miejskiej – nie szlakiem wojen, bitew czy świętych, lecz tropem teatrów, kabaretów i dawnych domów kultury. Celem questu jest odkrywanie mniej znanej, ale niezwykle barwnej strony historii Gdańska – tej związanej z rozrywką, sztuką sceniczną i miejską kulturą. Uczestnicy podążą wyznaczoną trasą przez Główne Miasto, rozwiązując zagadki i wykonując kreatywne zadania. Każdy punkt na mapie będzie okazją do poznania historii miejsc, które przez dziesięciolecia bawiły, wzruszały i inspirowały gdańszczan. To żywa lekcja historii w terenie – z nutą przygody i teatralnej magii.

44. Gminna Biblioteka Publiczna w Kotuniu

• Miejscowość: Kotuń
• Gmina: Kotuń
• Powiat: siedlecki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, rowerowy, optymalny

Kotuńskie Wędrówki. Poznaj historię, przyrodę i niezwykłych ludzi Kotuńskiej ziemi. Wyrusz w wyjątkową rowerową podróż, w której każdy zakątek, każdy krajobraz i każde miejsce opowiada swoją barwną historię. Gmina Kotuń to przestrzeń pełna pamięci o ludziach, którzy budowali lokalną społeczność, wydarzeniach, które odcisnęły trwały ślad, i przyrodzie, która niezmiennie zachwyca od pokoleń. Ciekawy quest rowerowy, który łączy aktywność fizyczną z pasjonującym odkrywaniem lokalnego dziedzictwa. Idealna propozycja dla rodzin, turystów, grup szkolnych i wszystkich, którzy chcą lepiej poznać malownicze zakątki Gminy Kotuń. Daj się porwać w podróż przez miejsca, które z pozoru wydają się zwyczajne, ale po poznaniu już nigdy nie będą takie same. Poznaj kotuńskie miejsca i barwne opowieści – przemierzajmy ten szlak razem. Na trasie czekają na Ciebie: zabytki i miejsca pamięci, niezwykłe opowieści o bohaterach, malownicze krajobrazy i unikalne przyrodniczo tereny. Z pozoru zwyczajne miejsca zyskają nowy wymiar dzięki lokalnym ciekawostkom i opowieściom.

45. Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Broniewskiego w Lubaczowie

• Miejscowość: Lubaczów
• Gmina: Lubaczów
• Powiat: lubaczowski
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Przewodnikiem questu będzie Maria Bukowa pierwsza dyrektor lubaczowskiej biblioteki, która poprowadzi młodych mieszkańców Lubaczowa śladem organizowania i tworzenia przestrzeni dla czytelników w naszym mieście. Zabierze nas do wcześniejszych siedzib biblioteki (budynek Inspektoratu Szkolnego, komitetu partii, Domu Kultury w Lubaczowie czy wreszcie przebudowanego domu lekarza powiatowego dra Mariana Zająca, dzisiejszej siedziby biblioteki) oraz punktów bibliotecznych prowadzonych przez bibliotekę. Po drodze wskaże także inne biblioteki działające na terenie miasta, z którymi MBP w Lubaczowie od lat współpracuje. Dzięki Pani Dyrektor poznamy ludzi kultury, którzy tworzyli historię lubaczowskiej biblioteki, m.in. jej następcę, dyrektora Jana Bogusza, Czesławę Manasterską, która założyła i prowadziła przy bibliotece kilka amatorskich teatrów czy Elżbietę Jagodzińską pierwszą moderator Dyskusyjnego Klubu Książki w Lubaczowie. Wspomnimy także o wiernych czytelnikach, którzy z lubaczowską biblioteką związani byli od momentu jej utworzenia, tj. od 1948 roku. Ponadto przypomniane zostaną sylwetki osób, które na przestrzeni lat gościły w lubaczowskiej książnicy. Przygotowany quest będzie hołdem dla instytucji, która od 77 lat aktywnie włącza się w życie kulturalno-oświatowe Lubaczowa i jest jedną z najstarszych placówek w naszym mieście. Organizatorom zależy na tym, aby historia biblioteki i ludzi tu pracujących, pełnych pasji i zaangażowania, została przedstawiona w sposób łatwo przyswajalny dla młodych ludzi i interesujący dla questowiczów. Biblioteka jest częścią historii naszego miasta, po części to także historia nas samych… Realizując quest, chcemy pokazać instytucję nowoczesną, ale z tradycjami, miejsce rozwoju pasji i talentów, miejsce, w którym każdy znajdzie coś dla siebie.

46. Gminny Ośrodek Kultury w Korczynie

• Miejscowość: Korczyna
• Gmina: Korczyna
• Powiat: krośnieński
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, optymalny

Korczyna – przestrzeń wspomnień

Quest edukacyjny poprowadzi uczestników pieszą trasą przez Korczynę, ukazując miejsca związane z wybitnymi postaciami pochodzącymi z gminy lub silnie z nią związanymi. Trasa rozpocznie się na rynku, przy tablicy upamiętniającej poetę Jana Zycha, w 30. rocznicę jego śmierci. Tuż obok znajduje się wieża zegarowa skonstruowana przez Michała Mięsowicza – znanego rzemieślnika i zegarmistrza. Kolejnym punktem będzie Kościół parafialny pw. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara – urodzonego w Korczynie świętego, założyciela Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego. Następnie uczestnicy odwiedzą rzeźbę astronoma Jana Winiarskiego przy Klubie „Senior+”, a dalej przystanek zaplanowano przy budynku szkoły tkackiej. Tu wspomnimy Jana Szczepanika – wynalazcę określanego mianem „polskiego Edisona”. Kolejnym bohaterem questu będzie Aleksander Fredro – dramatopisarz związany z pobliskim zamkiem w Odrzykoniu, którego pomnik znajduje się przy Dworze Szeptyckich. Finałem trasy będzie sam Dwór – dawna siedziba generała Stanisława Szeptyckiego, obecnie mieszcząca Gminny Ośrodek Kultury i Muzeum Ziemi Korczyńskiej (oddział Muzeum Zamkowego w Odrzykoniu). Quest będzie promował lokalne dziedzictwo, rozwijał tożsamość kulturową i uczył poprzez aktywne uczestnictwo i zabawę, angażując młodzież w odkrywanie historii swojej małej ojczyzny.

47. Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Konopnickiej w Przedborzu

• Miejscowość: Przedbórz
• Gmina: Przedbórz
• Powiat: radomszczański
• Województwo: łódzkie
• Quest: przyrodniczy, pieszy, krótki

Śladami lokalnych przyrodników/botaników. Bohater questu: Zygmunt Wnuk (ur. 13 sierpnia 1942 roku w Przedborzu, zm. 8 września 2016 roku we Krzydlinie Małej) – polski botanik, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Rzeszowskiego, inicjator utworzenia Przedborskiego Parku Krajobrazowego, autor wielu ciekawych książek związanych z przyrodą. W Przedborzu, w jednym z parków miejskich, od strony ul. Krakowskiej, znajduje się ławeczka poświęcona Panu Zygmuntowi Wnukowi. Tuż obok tej ławeczki stoi jedna z budek czytelniczych przedborskiej biblioteki. Zygmunt Wnuk jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Przedborzu (ul. Krakowska 60). W mieście znajduje się siedziba Przedborskiego Parku Krajobrazowego (ul. Krakowska 28), którego utworzenia Pan Wnuk był pomysłodawcą. Są tu także trzy parki miejskie, a cały rejon Gminy Przedbórz obejmuje Przedborski Park Krajobrazowy. Rzeka Pilica dzieli Przedbórz na dwie części (spływy kajakowe). Wokół Przedborza są lasy, bogate w różne ciekawe drzewa, rośliny, zwierzęta, ptaki i owady.

Propozycja: Trasa mogłaby zacząć się w przedborskiej bibliotece przywitaniem uczestników i udzieleniem istotnych informacji (Przedbórz, ul. Mostowa 29, Ratusz, I piętro) – biblioteka posiada książki Pana Zygmunta Wnuka oraz książkę o nim napisaną przez jego kolegę [żyjącego] profesora Romualda Olaczka Zygmunt Wnuk 1942-2016. Życie i praca. Potem mogłaby objąć punkty na ulicy Krakowskiej: ławeczkę w parku miejskim i teren tego parku (ul. Krakowska, od ronda). Przy okazji możliwe byłoby też „oglądanie” roślinek w parku miejskim. Do tego siedziba Przedborskiego Parku oraz cmentarz (grób Pana Zygmunta Wnuka). Pracownicy Przedborskiego Parku w ramach współpracy pomogliby nam i poprowadzili nas śladami tego wybitnego i skromnego przyrodnika, również przez przedborskie tereny przyrodnicze (np. łąki przy cmentarzu w stronę rzeki), pokazując dzieciom i młodzieży ciekawe rośliny, którymi interesował się (badał) Pan Zygmunt Wnuk. Dodatkowa informacja: W dniu 08.09.2023 roku. w Przedborzu odbyła się Konferencja „Przedborskie Krajobrazy”, 35-lecie utworzenia Przedborskiego Parku Krajobrazowego, połączona z odsłonięciem ławeczki poświęconej prof. Zygmuntowi Wnukowi.

48. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze

• Miejscowość: Zielona Góra
• Gmina: Zielona Góra
• Powiat: zielonogórski
• Województwo: lubuskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Polowanie na czarownice

Był czas, gdy wierzono, że Zielona Góra jest obłożona klątwą. Winą obarczono kobiety, które następnie oskarżono o czary. Wiele z nich spłonęło na stosach, inne natomiast utopiono w Stawie Czarownic. To wszystko są fakty, a na ich poparcie istnieją liczne opracowania naukowe. Proponujemy quest łączący elementy historycznej grozy, śledztwa i moralnego dylematu, którego główną osią fabuły będą prześladowania kobiet oskarżanych o czary w XVII wieku. Bohaterowie: Gracze wcielają się w XVII-wiecznych łowców czarownic, inspirowanych bestsellerem epoki – Młotem na czarownice. Zostają wezwani do Zielonej Góry, by zbadać falę doniesień o rzekomych sabatach, pożarach i chorobach wywoływanych przez kobiety z okolicznych wsi. Rozpoczynają w Bibliotece Norwida, gdzie mogą zapoznać się z dokumentami, rycinami i stenogramami z przesłuchań. W trakcie śledztwa staną w końcu przed wyborem: wypełnić misję inkwizytorów, czy stanąć po stronie prześladowanych. Lokalna kultura i dziedzictwo: Temat procesów czarownic w Zielonej Górze został gruntownie zbadany przez lokalnych historyków. Dzięki ich pracy dysponujemy opracowaniami, rejestrami spraw sądowych oraz historiami kobiet oskarżonych o czary. Miejsca związane z tą mroczną kartą historii – Wieża Głodowa, Staw Czarownic, miejsca palenia stosów – znajdują się blisko siebie, w obrębie historycznego centrum miasta. Gracze odkrywają opowieści ukryte w zaułkach i na pozór zwyczajnych ulicach.

49. Gminna Biblioteka Publiczna w Krypnie

• Miejscowość: Krypno Kościelne
• Gmina: Krypno
• Powiat: moniecki
• Województwo: podlaskie
• Quest: historyczny, przyrodniczy, pieszy, rowerowy, samochodowy, optymalny, długi

Podróż śladami niezwykłych mieszkańców gminy Krypno

Główni bohaterowie: wybitne postaci związane z gminą Krypno, takie jak:

• Apolonia Dobrzyńska — sybiraczka jako świadectwo trudnej historii regionu.
• Włodzimierz Puchalski — przyrodnik i fotograf, pasjonat natury.
• Helena Dmowska — lekkoatletka, symbol siły i determinacji.
• Antoni Walentynowicz — ksiądz, którego posługa miała znaczący wpływ na życie duchowe ludzi.
• Inne osoby, które młodzież odkryje.

Planujemy przy wsparciu finansowym gminy opracować z młodzieżą tablice pamięci i ulokować je w różnych miejscach na terenie gminy (quest rowerowy lub samochodowy) lub w obrębie jednej z miejscowości (quest pieszy). Każda tablica będzie punktem wyjścia do opowieści o życiu i działalności danej postaci, jednocześnie pokazując ją w szerszej historii gminy i regionu. Quest będzie łączył aspekty historyczne z tradycją, kulturą, dziedzictwem przyrodniczym i wspaniałymi wartościami, jakimi kierowały się poszczególne osoby. Będą to historie wzruszające i zachwycające! Odbiorcy questu mogą posłuchać „O kim krypniańska ziemia dziś nam opowie!”, wyruszyć w niezwykłą podróż śladami osób, które swoim życiem i działalnością trwale zapisały się w historii gminy Krypno, poznać wzruszające historie tych, którzy odważnie stawiali czoła wyzwaniom, pielęgnowali kontakt z naturą, inspirowali innych czy poświęcali się służbie społeczności. Ten quest to unikalna okazja, by zagłębić się w lokalną historię, tradycje i dziedzictwo.

50. Centrum Kultury w Wielichowie

• Miejscowość: Wielichowo
• Gmina: Wielichowo
• Powiat: grodziski
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, kulturowy, rowerowy, samochodowy, długi

Wielichowskie smaki kultury

Ten quest historyczny to idealna okazja do odkrycia Gminy Wielichowo! Czeka Cię niezwykła przygoda – wyprawa przez miejsca pełne historii, tajemnic i ciekawostek. Każde z nich przeniesie Cię: do ludzi, przedmiotów, budynków i do wydarzeń, które pozostawiły po sobie ślad. Twoja przygoda rozpocznie się w Prochach, tuż obok XVIII-wiecznej świątyni – jednej z trzech drewnianych na tym obszarze. Dalej trafisz do serca gminy – Wielichowa, gdzie mieści się dawny kościół ewangelicki, dziś Centrum Kultury, które zachowuje elementy architektoniczne sprzed ponad 100 lat! Idąc dalej, dotrzesz do budynku dawnej mleczarni. To tu urodził się pierwszy złoty olimpijczyk z Wielkopolski – Zdzisław Krzyszkowiak! Czeka Cię też spotkanie z historią Wielichowskich Kilimów oraz miejscem pamięci zasłużonych mieszkańców. Odwiedzisz pałac Lubomirskich i dawną stację kolejki wąskotorowej – dzisiejszą Motostację. Szlak poprowadzi Cię również do Ziemina, gdzie kiedyś brzmiała kuźnia. W Śniatach spotkasz Franciszka Ratajczaka – pierwszego poległego powstańca wielkopolskiego. Dalej prosto droga zaprowadzi Cię do Wilkowa Polskiego. A tam? Istna perełka – XVI-wieczny kościół oraz oryginalnie zachowana wieża. Czeka na Ciebie trasa pełna zagadek, opowieści i niespodzianek. To gra dla rodzin, dzieci i dorosłych – wszystkich, którzy chcą w ciekawy sposób zgłębić wiedzę. Dla gminy to inwestycja w dziedzictwo. Dla Ciebie – przygoda!

51. Nadbałtyckie Centrum Kultury w Gdańsku

• Miejscowość: Gdańsk
• Gmina: Gdańsk
• Powiat: gdański
• Województwo: pomorskie
• Quest: kulturowy, pieszy, krótki

Zwierzęta Gdańska – strażnicy z cienia

Mówią, że Gdańsk strzegą zwierzęta. Nie te żywe — ale zaklęte. Zatrzymane w kamieniu, ukryte w grafice, zapisane w murach i kamieniach. Jednorożce na fasadzie Ratusza Staromiejskiego, smoki ze Zbrojowni, żółw spoglądający znad biblioteki, wąż z empory Centrum św. Jana. Ich obecność nie jest przypadkowa. Ktoś je tu kiedyś umieścił… Dlaczego? W tym queście wcielasz się w młodą badaczkę — kogoś między artystką a tropicielką dawnych znaków. Otrzymujesz od tajemniczej postaci zadanie: odkryć prawdę o zwierzęcych strażnikach miasta. Podążając od Ratusza Staromiejskiego do Centrum św. Jana, przemierzasz ulice, które skrywają znaki dawnej wiedzy, przesądów i sztuki. Po drodze odkrywasz, jak przez wieki ludzie przypisywali zwierzętom moc, znaczenie i duszę. Jak artyści wplatali je w architekturę i opowieści. Ale to nie tylko historia. Zwierzęta, które raz strzegły ludzi przed złem, dziś przypominają nam o naszej odpowiedzialności wobec natury. Ten quest to magiczno-kulturowa podróż przez Gdańsk — między tym, co było, a tym, co nadal żyje.

52. Muzeum Archidiecezjalne we Wrocławiu – Fundacja dla Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu

• Miejscowość: Wrocław
• Gmina: Wrocław
• Powiat: Wrocław
• Województwo: dolnośląskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Trwają przygotowania do ważnego jubileuszu św. Jadwigi Śląskiej, z tej okazji Muzeum Archidiecezjalne szykuje wystawę poświęconą tej świętej. Główną atrakcją ma być Księga henrykowska, kronika założenia klasztoru w Henrykowie zawierająca pierwsze zapisane w języku polskim zdanie. Kurator zbiorów odkrywa jednak niepokojący fakt – asystent, który był odpowiedzialny za jej przygotowanie zaginął wraz z tym bezcennym średniowiecznym manuskryptem! Wciel się w młodego badacza, podejmij śledztwo i rozszyfruj pozostawione wskazówki, aby ustalić co stało się z Księgą! Quest łączy kryminalną zagadkę z poznawaniem dziedzictwa kulturowego Wrocławia i Dolnego Śląska. Przedstawia jeden z najważniejszych zabytków przechowywanych w Archiwum Archidiecezjalnym we Wrocławiu oraz działalność św. Jadwigi Śląskiej jako fundatorki i patronki Śląska.

53. Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Białołęka m. st. Warszawy

• Miejscowość: Warszawa
• Gmina: Białołęka
• Powiat: warszawski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, rowerowy, optymalny

Lew na wieży! Zagadki herbu Białołęki

To quest, podczas którego uczestnicy mają za zadanie sprawdzenie, co oznacza każdy element herbu dzielnicy. Muszą odkryć, jaka historia, ludzie i wydarzenia kryją się za rysunkami i kolorami umieszczonymi na tym znaku i dlaczego właśnie w taki sposób zostały ułożone. W czasie questu traktujemy herb jak rebus, który trzeba rozwiązać, podstawiając pod odpowiednie symbole wydarzenia i ludzi z historii. Szukanie odpowiedzi na pytanie, skąd wziął się lew na wieży i rozwiązanie innych zagadek ukrytych w tej grafice, będzie połączone z ważnymi historycznie i kulturowo miejscami Białołęki. Quest ma łączyć historię ze współczesnością – przenosić młodzież do wydarzeń utrwalonych na herbie, jednocześnie pokazując im, jaki miały one wpływ na dzisiejszy wygląd Białołęki. Chcemy sprowokować młodych do poszukiwań i krytycznego myślenia. Niech sami sprawdzą, czy miejsce, w którym żyją ma w ogóle jakąś historię i jak to jest z tą kulturą? Podczas rozwiązywania zagadek z herbu uczestnicy będą ćwiczyć rozumowanie dedukcyjne, orientację w terenie, pracę zespołową, jednocześnie korzystając z nowych technologii poprzez szukanie wskazówek w Internecie. Quest ma na celu stworzenie warunków, w których uczestnicy poprzez łączenie faktów historycznych, szukanie informacji i śladów, dedukcję i myślenie przyczynowo-skutkowe samodzielnie odkryją, że miejsce ich codziennego życia ma swoją historię i tożsamość kulturową, której oni sami też są częścią.

54. Miejski Ośrodek Kultury w Szczecinie

• Miejscowość: Szczecin
• Gmina: Szczecin
• Powiat: Szczecin
• Województwo: zachodniopomorskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Tematem questu będzie osiedle Dąbie, które – choć formalnie jest częścią Szczecina – zachowało swoją odrębną tożsamość. Mieszkańcy osiedla – szczególnie Ci starsi – mówią o sobie, że są z Dąbia, a nie ze Szczecina, wykazują silny związek emocjonalny z miejscem zamieszkania. To poczucie dumy ze swojej małej ojczyzny jest jednak nieco mniej widoczne wśród najmłodszego pokolenia. Quest służyć będzie pokazaniu młodzieży tej wyjątkowości Dąbia, poprzez zadania odnoszące się do lokalnej historii – zarówno tej przed, jak i powojennej; bliskości przyrody – lasów, parków, jeziora i rzek; czy też kultury i sztuki, realizowanej zarówno przez instytucje, organizacje pozarządowe, jak i lokalną społeczność. Dzięki pracy nad questem, młodzież biorąca udział w jego przygotowaniu, sama będzie mogła zdecydować, co takiego w Dąbiu sprawia, że jest to wyjątkowe miejsce, i jak przekonać do tego swoich rówieśników, którzy będą brali udział w queście.

55. Gminny Dom Kultury w Korytnicy

• Miejscowość: Korytnica
• Gmina: Korytnica
• Powiat: węgrowski
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, pieszy, krótki

Ścieżki czasu z Tymoteuszem Łuniewskim

Temat: Quest będzie podróżą w czasie – zestawieniem życia w Korytnicy w XIX wieku z jej współczesnym obrazem. Celem będzie odkrywanie lokalnej historii i dziedzictwa kulturowego poprzez wspomnienia zasłużonego mieszkańca. Bohater: Przewodnikiem gracza zostanie duch Tymoteusza Łuniewskiego – nauczyciela, społecznika i kronikarza, który w barwny sposób opowie o realiach XIX-wiecznej wsi. Dzięki jego wspomnieniom uczestnik pozna codzienne wyzwania dawnych mieszkańców i przemiany, jakie zaszły w Korytnicy na przestrzeni lat. Opis: Podczas questu uczestnicy odwiedzą miejsca pamięci i zabytkowe obiekty związane z historią wsi. Znajdzie się wśród nich cmentarz z grobem Karola – syna Tymoteusza, zmarłego w dzieciństwie – a także przydrożne krzyże, kapliczki, figury i historyczne budynki. Gracze poznają lokalne opowieści, porównają fragmenty dawnych kronik z głosami współczesnych mieszkańców. Zobaczą, jak zmieniała się przestrzeń i mentalność społeczności. Quest będzie symbolicznym mostem łączącym przeszłość z teraźniejszością oraz hołdem dla tych, którzy tworzyli to miejsce. To zaproszenie do uważnego spojrzenia na historię ukrytą tuż obok nas.

56. Miejska Biblioteka Publiczna im. T. Stępowskiego w Ostródzie

• Miejscowość: Ostróda
• Gmina: Ostróda
• Powiat: ostródzki
• Województwo: warmińsko-mazurskie
• Quest: historyczny, kulturowy, przyrodniczy, pieszy, optymalny

Skarb rybaka – szlakiem ostródzkich fontann

Mazury to Kraina Jezior, więc filarem naszego questu będzie żywioł wody. W przestrzeni Ostródy znajdują się trzy fontanny. Uczestnicy zabawy będą podążać od jednej fontanny do drugiej, po drodze mijając ostródzkie zabytki architektoniczne (Zamek, Plac Tysiąclecia, cmentarz Polska Górka, Kościół św. Dominika Savio, kościół ewangelicki z wieżą widokową, kościół maryjny, Liceum im. Jana Bażyńskiego, rzeźba Trzech Syren), poznając ich historię. Przy każdej fontannie uczestnicy będą mieli za zadanie rozwiązać w aplikacji quiz dotyczący kultury, historii i przyrody miasta – poprawne odpowiedzi dadzą wskazówkę co do kolejnej stacji wędrówki. Ostatnim punktem wycieczki będzie Fontanna Rybaka, gdzie na graczy będzie czekać ostatnia wirtualna zabawa z udziałem postaci z mazurskich bajek i podań, która da odpowiedź, czym jest skarb Rybaka. Powstanie questu z udziałem młodzieży, może mieć wpływ na rozwój miasta, kształtowanie zaangażowanego społeczeństwa obywatelskiego i budowanie tożsamości lokalnej. Wspólne działanie buduje poczucie przynależności i odpowiedzialności za miejsce, co sprzyja rozwojowi kompetencji społecznych, integracji rówieśniczej, współpracy między różnymi grupami, wspiera rozwój kompetencji twórczych i przedsiębiorczych a także kreatywności. Natomiast turystom daje możliwość poznania miasta w atrakcyjnej formie.

57. Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

• Miejscowość: Tczew
• Gmina: Tczew
• Powiat: tczewski
• Województwo: pomorskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, rowerowy, optymalny

Szlakiem polskich marynarzy

„Szlakiem polskich marynarzy” – spacer z duchem portowego miasta nad Wisłą. Niezwykły spacer prowadzony przez… ducha dawnego ucznia Szkoły Morskiej w Tczewie. Po latach wraca on do Tczewa, by sprawdzić, jak zmieniło się miasto, które niegdyś tętniło portowymi ambicjami i miało stać się jednym z najważniejszych portów Rzeczypospolitej. Wędrówka zaczyna się w Centrum Konserwacji Wraków Statków, gdzie wspomnienia ożywają wśród autentycznych reliktów dawnych jednostek pływających. To tu rozpoczyna się opowieść o żegludze, ambicjach i ludziach, którzy chcieli uczynić z Tczewa bramę Polski na świat. Uczestnicy odwiedzą miejsca, które tworzyły portowy krajobraz miasta: Muzeum Wisły, Cmentarz Katolicki, dawną Szkołę Morską, ulicę Żeglarską, bulwar nad Wisłą i basen portowy. Każdy z tych punktów to nie tylko zabytek, ale i świadek historii – od czasów, gdy Wisła była główną arterią handlową kraju, po marzenia o Tczewie jako nowoczesnym porcie morskim. Spacer to nie tylko lekcja historii – to spotkanie z wartościami marynarskimi: odwagą, odpowiedzialnością, współpracą i otwartością. Zwieńczeniem trasy jest widok na Wisłę – rzekę, która przez wieki łączyła Tczew z Bałtykiem i Europą. To podróż przez przestrzeń i czas – z perspektywy kogoś, kto wierzył w przyszłość Tczewa jako portowego serca Polski.

58. Centrum Kultury Podgórza w Krakowie

• Miejscowość: Kraków
• Gmina: Kraków
• Powiat: krakowski
• Województwo: małopolskie
• Quest: historyczny, pieszy, długi

Dziennik Podgórzanina

Quest będzie opowieścią o mieście, które przez wieki budowało swoją tożsamość. Uczestnicy staną przed zadaniem rozwikłania tajemnic „Dziennika Podgórzanina” – zbioru fragmentarycznych wspomnień miasta, który prowadzi ich przez wielkie i małe historie dawnych mieszkańców Podgórza. Bohaterem będzie sam uczestnik. Podgórze – niegdyś samodzielne miasto o silnym duchu obywatelskim i przemysłowym charakterze zamieni się w labirynt. Podgórze nie było tylko „dzielnicą Krakowa”, ale miejscem z własną miejską dumą, samorządem i lokalną specyfiką. Uczestnicy poznają tradycje handlowe, strukturę dawnych rzemiosł i sposób życia mieszkańców – zarówno tych „zwykłych”, jak i wybitnych. Quest wplata wędrówkę po kluczowych punktach Podgórza z obserwacją detali architektonicznych (np. kościoła, mostów, kamienic). Uczniowie interpretują symbole, elementy ikonografii, stylów i zmian estetyki przestrzeni miejskiej. Punkty takie jak Fabryka Schindlera czy Plac Bohaterów Getta uczą odpowiedzialnego podejścia do historii XX wieku i konieczności pielęgnowania pamięci o ofiarach, bohaterach i świadkach. Ukazana zostaje różnorodność etniczna, religijna i społeczna dawnego Podgórza – od legendy o Kopcu Krakusa, przez katolicką symbolikę kościoła św. Józefa, aż po żydowską obecność na Placu Bohaterów Getta. Ten quest to interaktywny wehikuł czasu.

59. Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka w Pacanowie

• Miejscowość: Pacanów
• Gmina: Pacanów
• Powiat: buski
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Bohaterem naszego questu będzie Koziołek Matołek, patron naszej instytucji. Koziołek dociera po wielu latach i przygodach do Pacanowa. Usilnie chce spełnić swoje marzenie i podkuć się, choć dawno temu okazało się, że tu nie podkuwa się kóz. By zrealizować ten plan czekają go przygody z dreszczykiem emocji, niesamowite zwroty akcji, fałszywi przyjaciele, własna działalność gospodarcza, a wszystko to podszyte wątkiem detektywistycznym, który dobiega do szczęśliwego finału. Trasę wędrówki z Koziołkiem rozpoczniemy na rynku Pacanowa, by małymi i krętymi uliczkami miasteczka dotrzeć do ogrodu Europejskiego Centrum Bajki. Tę podróż w przyszłości będzie wyznaczał Szlak Koziołka Matołka. Pacanów jest legendarnym miejscem, którego szukał bohater prakomiksu z lat 30-tych XX wieku, autorstwa Kornela Makuszyńskiego i Mariana Walentynowicza. Koziołek Matołek przemierzył cały świat, był nawet na księżycu, by znaleźć Pacanów. Od wielu lat działa tu Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka, w którym na co dzień można spotkać naszego bohatera. Instytucja pragnie rozsławić jego przygody wśród współczesnego młodego pokolenia. Quest będzie prezentował dziedzictwo kulturowe w nowej odsłonie ze współczesną realizacją niedokończonego zamiaru Koziołka. 120 Przygód Koziołka Matołka to klasyka literatury dziecięcej, którą pragniemy uwspółcześnić i przybliżyć dzieciom oraz młodzieży. Dzięki realizacji questu Koziołek „odżyje”, a jego przygody przyciągną do Pacanowa kolejne rzesze jego fanów.

60. Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim

• Miejscowość: Sudół, Boria, Ruda Kościelna, Stoki
• Gmina: Bodzechów, Ćmielów
• Powiat: ostrowiecki
• Województwo: świętokrzyskie
• Quest: kulturowy, rowerowy, optymalny

Quest poprowadzi po obszarze przyległym do Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego wpisanego w 2019 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Najbardziej znanym i jedynym dostępnym do zwiedzania komponentem tego dobra światowego są Krzemionki, gdzie znajduje się muzeum archeologiczne i rezerwat przyrody, odwiedzane co roku przez ok. 40 tysięcy osób. Właśnie w Krzemionkach turyści mogą zobaczyć na własne oczy pradziejowe kopalnie krzemienia pasiastego, które są jedynym polskim archeologicznym zabytkiem wpisanym na listę UNESCO. Naszym celem jest zwrócenie uwagi na dziedzictwo kulturowe – to nie tylko Krzemionki, ale także Rudzki Park Kulturowy powołany przez mieszkańców północnej części gminy Ćmielów. Obszar Rudy Kościelnej, Borii czy Stoków to miejsce, gdzie rozwija się lokalna kultura, kultywowane są tradycje i bardzo dużo uwagi przykłada się do dbania o dziedzictwo kulturowe. Ponadto warte uwagi są także walory przyrodnicze. Quest pozwoli na pokazanie tych małych miejscowości (Sudół, Boria, Ruda Kościelna, Stoki) jako miejsc wartych odwiedzenia przez miłośników dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu świętokrzyskiego, a także przekonania się na własne oczy, na czym polega unikatowość Krzemionkowskiego Regionu Pradziejowego Górnictwa Krzemienia Pasiastego.

61. Muzeum Regionalne w Jarocinie

• Miejscowość: Jarocin
• Gmina: Jarocin
• Powiat: jarociński
• Województwo: wielkopolskie
• Quest: historyczny, kulturowy, przyrodniczy, pieszy, optymalny

Tajemnice parku Radolińskich

Park Radolińskich w Jarocinie powstał w połowie XIX wieku. Pełnił funkcję prywatnego ogrodu przypałacowego rodziny Radolińskich. Przez wiele lat był on niedostępny dla osób spoza rodziny właścicieli. Sytuacja zmieniła się pod koniec II wojny światowej, kiedy to Radolińscy na stałe opuścili Jarocin. Bogata historia oraz aura tajemniczości otaczająca park przez wiele lat pobudzała wyobraźnię Jarociniaków. Kilka lat temu ogród przeszedł rewitalizację, która na nowo przywróciła go do dawnej świetności. Wyeksponowane drzewa pomnikowe budzą podziw swoim pięknem. Wśród nich znajdują się takie gatunki jak: dąb szypułkowy, dąb czerwony, platan klonolistny czy buk pospolity. W celu upamiętnienia dawnych właścicieli parku, najcenniejszym drzewom nadano imiona rodziny Radolińskich. Park Radolińskich to nie tylko miejsce przepełnione piękną przyrodą, ale również przestrzeń, gdzie natura styka się z ciekawą i pełną zagadek lokalną historią. Wśród okazałych, parkowych drzew można odnaleźć kilka punktów, które ze względu na swoje walory historyczno-kulturowe zasługują na szczególną uwagę:

• Pałac Radolińskich – zbudowany w XIX wieku jako rezydencja rodziny Radolińskich, obecnie mieści się tu między innymi siedziba Muzeum Regionalnego w Jarocinie,
• Skarbczyk – początkowo siedziba dawnych właścicieli Jarocina, od XIX wieku skarbiec rodziny Radolińskich,
• Ruiny kościoła św. Ducha – pierwotnie kościół szpitalny, od XIX wieku w ruinie, obecnie zrewitalizowany obiekt służy celom kulturalno-religijnym,
• Kapliczka Joanny Radolińskiej – tajemnicze miejsce, będące prywatnym sanktuarium księżnej Joanny, która według przekazów modliła się tu za dusze swoich zmarłych dzieci. Do obelisku prowadzi jedna z najdłuższych w Europie alei grabowych.
• Dom ogrodnika – piętrowy dom, w którym urządzono dwa mieszkania. Górne przeznaczone dla ogrodnika, a dolne dla portiera. Na budowli umieszczono herb rodu Radolińskich. Aktualnie hotel,
• Amfiteatr – miejsce ważne dla historii polskiej muzyki, to tu odbywały się jarocińskie festiwale i debiutowały kultowe polskie zespoły. Choć historyczny amfiteatr został zastąpiony nowym, to dzięki przemyślanej aranżacji obiektu znaleźć można tu cały czas rockową historię tego miejsca.

62. Gminny Ośrodek Kultury, Promocji, Informacji Turystycznej i Biblioteka Publiczna w Istebnej

• Miejscowość: Istebna
• Gmina: Istebna
• Powiat: cieszyński
• Województwo: śląskie
• Quest: historyczny, kulturowy, rowerowy, nordic-walking, długi

Bohaterami questu będą Jan Wałach – malarz, rzeźbiarz i autor drzeworytów oraz artystyczna rodzina Konarzewskich. Celem będzie pokazanie historii życia i twórczości tych wybitnych postaci w sposób interesujący dla młodzieży. Na trasie uwzględnimy następujące punkty: zabytkowy Kościół Dobrego Pasterza, którego wystrój jest owocem współpracy artystów i jednocześnie ucieleśnieniem ich fascynacji lokalną kulturą i tradycją, z elementami patriotyzmu narodowego, pomnik działacza społecznego i publicysty Pawła Stalmacha z płaskorzeźbą dłuta L. Konarzewskiego, zabytkową karczmę z monumentalnym obrazem Konarzewskiego stanowiącym alegorię walki o niepodległość oraz płótnami I. Konarzewskiej (pary w strojach regionalnych). Quest poprowadzi nas też do Domu Konarzewskich, stanowiącego ich pracownię oraz małej drewnianej kapliczki wotywnej, przy której poznamy rodzinną historię zesłania i szczęśliwego powrotu do Ojczyzny, a także Muzeum Jana Wałacha pełne pięknych drzeworytów i obrazów będących wspaniałą ilustracją dawnego życia górali (stroje, pasterstwo, architektura). Jest tu także stary dom J. Wałacha, stodoła z deskalem i wyjątkowe otoczenie sadu i ogrodu. Wędrówka uwzględni też Stecówkę, jedno z ulubionych miejsc plenerów Wałacha. W ołtarzu tutejszego kościoła obraz, przenoszący scenę objawień fatimskich w beskidzki krajobraz – pierwotnie namalowany przez Wałacha po pożarze został odtworzony przez I. Konarzewską. Architektura i zdobnictwo świątyni wpisują się w góralską tradycję.

63. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych

• Miejscowość: Łambinowice
• Gmina: Łambinowice
• Powiat: nyski
• Województwo: opolskie
• Quest: historyczny, rowerowy, optymalny

Quest odbywa się w okolicach wsi Łambinowice (do 1945 roku Lamsdorf), gdzie w czasie II wojny światowej funkcjonował jeden z największych w Europie kompleksów obozów jenieckich stworzonych przez III Rzeszę – stalagi Lamsdorf. Jego bohaterem jest żołnierz Wojska Polskiego, wzięty do niewoli we wrześniu 1939 roku, który trafia do tego obozu. W czasie niemal pięcioletniego pobytu jest świadkiem jego rozbudowy, styka się z jeńcami kilkudziesięciu narodowości z wielu armii (również z odległych zakątków świata, m.in. Nowej Zelandii, Kanady, Indii czy ZSRR, a także powstańcami warszawskimi), mierzy się z brutalną obozową rzeczywistością, śmiercią kolegów i tęsknotą za wolnością. Pracuje przymusowo w pobliskim gospodarstwie, stawia czoła niemieckim strażnikom, a także własnym lękom i wątpliwościom moralnym, podejmuje też próbę ucieczki. Obserwuje, jak bardzo różni się traktowanie poszczególnych grup jeńców – podczas gdy Brytyjczycy otrzymują paczki Czerwonego Krzyża, uprawiają sport i organizują spektakle teatralne, jeńcy radzieccy umierają z głodu. W trakcie questu zgłębimy wielowątkową historię miejsca, łączącego losy setek tysięcy żołnierzy, rzuconych w wyniku wojennej zawieruchy do niewielkiej miejscowości pośród śląskich lasów. Rozległy teren przemierzymy na rowerach, w otoczeniu przyrody, odkrywając zanurzone w niej obozowe pozostałości i inne ślady przeszłości, a także plenerową wystawę stałą „Miejsce z blizną”.

64. Gminy Ośrodek Kultury w Dąbrowie Zielonej

• Miejscowość: Dąbrowa Zielona
• Gmina: Dąbrowa Zielona
• Powiat: częstochowski
• Województwo: śląskie
• Quest: historyczny, pieszy, krótki

Leśny Szlak Bohaterów – Drzewa Pamięci

To wyjątkowa ścieżka edukacyjna, która powstanie w lesie lub parku, łącząc piękno natury z historią Polski. Przy wybranych drzewach zostaną umieszczone tabliczki z imionami oraz krótkimi historiami wybitnych postaci, które odegrały kluczową rolę w dziejach naszego kraju. Spotkasz tu m.in. Mieszka I – twórcę państwowości polskiej, Kazimierza Wielkiego – króla, który zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną, Jadwigę i Władysława Jagiełłę – autorów unii polsko-litewskiej, Jana III Sobieskiego – zwycięzcę spod Wiednia, Józefa Piłsudskiego – ojca niepodległości, oraz Ignacego Jana Paderewskiego – wybitnego patriotę i ambasadora sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. Przy każdej tabliczce znajdzie się kod QR, który po zeskanowaniu umożliwi obejrzenie krótkiego filmu, prezentacji multimedialnej lub wysłuchanie nagrania głosowego. Dzięki temu uczestnik przeniesie się w czasie i pozna historię w nowoczesny, angażujący sposób. „Leśny Szlak Bohaterów” to nie tylko edukacja – to żywa lekcja patriotyzmu w otoczeniu natury.

65. Muzeum Twierdzy Przemyśl – Stowarzyszenie 3 Historyczny Galicyjski Pułk Artylerii Fortecznej im. Księcia Kinsky’ego

• Miejscowość: Orły, Żurawica, Przemyśl, Medyka
• Gmina: Przemyśl
• Powiat: przemyski
• Województwo: podkarpackie
• Quest: historyczny, rowerowy, długi

Twierdza Niezdobyta

Quest „Twierdza Niezdobyta” zabierze uczestników w niezwykłą podróż przez zespół zabytkowy Twierdzy Przemyśl – jedno z najcenniejszych dziedzictw kulturowych Europy. Bohaterem questu będzie młody kronikarz–praktykant, uczeń dawnego archiwisty austriackiego, który próbuje rozwikłać tajemnice rozsianych po okolicy fortów. Wędrując od Muzeum Twierdzy Przemyśl, przez Fort XI „Duńkowiczki” z nowoczesną, multimedialną scenografią, aż po Forty XV „Borek”, VIII „Łętownia” i zabytkowy Fort I Salis-Soglio, uczestnicy poznają historię życia w warownym mieście, codzienność żołnierzy, cywilów, inżynierów i lekarzy. Narracja opowie o przemianach kulturowych pogranicza – miejscu styku trzech imperiów, wielu języków i religii. Uczestnicy doświadczą wirtualnego „lotu sterowcem”, przeniosą się do miasta sprzed wybuchu wojny, a potem – w realnym skansenie – wejdą do okopów i przyjrzą się artyleryjskim stanowiskom. Quest będzie promował unikalny krajobraz warowny oraz dziedzictwo uznane za Pomnik Historii, pretendujące do wpisu na listę UNESCO. Quest pozwoli poznać Przemyśl nie tylko jako twierdzę, ale także jako przestrzeń żywej historii.

66. Gminny Ośrodek Kultury z siedzibą w Długołęce

• Miejscowość: Szczodre
• Gmina: Długołęka
• Powiat: wrocławski
• Województwo: dolnośląskie
• Quest: historyczny, pieszy, optymalny

Śladami Księżnej Karoli

„Śladami Księżnej Karoli” quest, który przybliży dziedzictwo kulturowe Pałacu Szczodre w miejscowości Szczodre w Gminie Długołęka k. Wrocławia. Wieś Szczodre była znana w arystokratycznych kręgach całej Europy z powodu „Śląskiego Windsoru” – pięknego pałacu z 1683 roku, który był popularnym miejscem wycieczek. Znajdowała się tu słynna sala z siedmioma żyrandolami oraz gabinet z lustrami. Budowlę otaczał park o powierzchni 250 ha oraz stawami połączonymi kanałami. Jedną z bohaterek tego miejsca była księżna Karola – żona króla Saksonii Fryderyka Alberta Wettyna żyjąca tu w XIX wieku. To za jej czasów park stał się ogrodem z fontannami i alejami z egzotycznymi drzewami i krzewami. W pałacu z 300 metrową fasadą, mieściło się 400 sal, w tym sale balowe z kolekcją obrazów, grafik, porcelany i zegarów. W oranżerii hodowano cytrusy, a w jadalni rosły czereśnie i melony. Stała tu scena teatralna i baletowa. Na przypałacowych terenach odbywały się polowania. Karola całe swoje życie poświęciła dla Szczodrego. Obecnie po pałacu zostały fragmenty zabudowy, mur i domek myśliwski, a na terenach parku powstały spacerowe ścieżki przyrodnicze, plac zabaw dla dzieci, staw z mostem Księżnej Karoli, miejsca odpoczynku i piknikowania. Wokół dawnych terenów pałacowych rozciąga się las. To miejsce jest pełne zapomnianych historii. Chcielibyśmy, aby księżna Karola poprowadziła uczestników gry terenowej po tym pięknym terenie i przybliżyła bogatą historię i ciekawostki „Śląskiego Windsoru”.

67. Gminny Ośrodek Kultury w Pilchowicach

• Miejscowość: Żernica
• Gmina: Pilchowice
• Powiat: gliwicki
• Województwo: śląskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, rowerowy, krótki, optymalny

Quest ma przybliżyć bogatą historię Żernicy sięgającą średniowiecza. W opowieści uczestnik podróżując po miejscowości, musi odnaleźć skarb pewnego księcia. W ten sposób zobaczymy lokalną kulturę i historię śląską występującą na tych terenach oraz odkryjemy sekrety miejscowości w pomnikach dziedzictwa kulturowego (takich jak drewniany kościół, pomnik ofiar, kapliczki itp.), które upamiętniają najważniejsze momenty z życia i historii sołectwa od czasów powstania miejscowości poprzez czasy wojenne aż po czasy współczesne.

68. Biblioteka Publiczna im. Zaślubin Polski z Morzem w Pucku

• Miejscowość: Puck
• Gmina: Puck
• Powiat: pucki
• Województwo: pomorskie
• Quest: kulturowy, pieszy, optymalny

Szepty przeszłości. Biała sowa i zaginiona pucka biblioteka

Wyruszamy w niezwykłą podróż po Pucku, by odkryć dawne lokalizacje biblioteki publicznej i ocalić jej historię przed zapomnieniem! Podróż ta, w poszukiwaniu i uratowaniu biblioteki przed klątwą zapomnienia, poprowadzi przez serce miasta, śladami wszystkich lokalizacji stacjonarnych, punktów bibliotecznych i bibliotek pod chmurką, gdzie przez lata prowadziła swoją działalność. Naszym przewodnikiem będzie Biała Sowa Śnieżna, magiczne stworzenie, które za pomocą zagadek i wskazówek poprowadzi uczestników do ukrytych wspomnień. Niezwykła podróż po Pucku, która kryje wiele wskazówek, aby podążać ulicami i zaułkami, gdzie dawniej mieściły się czytelnie i zbiory biblioteczne. Odwiedzać miejsca, które pamiętają szelest kartek i rozmowy czytelników. Poszukiwanie miejsc upowszechniania czytelnictwa przez Bibliotekę Publiczną w Pucku będzie symbolicznym połączeniem przeszłości z teraźniejszością. Celem zadania nie będzie tylko odnalezienie dawnych miejsc działalności, ale też pokazanie historii czytelnictwa w mieście Pucku. To podróż, pozwoli uczestnikom spojrzeć na Puck z nowej perspektywy i uświadomi, jak ważna jest ciągłość historii, dziedzictwo kulturowe biblioteki.

69. Gminna Biblioteka Publiczna w Starej Kornicy

• Miejscowość: Stara Kornica
• Gmina: Stara Kornica
• Powiat: łosicki
• Województwo: mazowieckie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, rowerowy, optymalny

Przenosisz się do początków XIX wieku jako mieszkaniec miejscowości Stara Kornica, Rudka lub Koszelówka. Zajmujesz się wydobyciem kredy, jej suszeniem i sprzedażą w pobliskich miasteczkach: Biała Podlaska, Siedlce, Mordy, Łosice oraz na lokalnym kornickim targowisku. Kornicka kreda jest wyjątkowo dobrej jakości, więc jej sprzedaż nie powinna sprawić Ci żadnego problemu. Do jej transportu używasz koszy wyplatanych z jałowca. Wcielając się w jednego z bohaterów – mieszkańca trudniącego się wydobyciem kredy; kupca kredy, sprzedającego ją w mieście; plecionkarza, wyplatającego kosze do składowania i transportu kredy. Wiele domów w miejscowości miało specjalne podcienie, na których suszono „kredę”. Nawiązujesz kontakty handlowe i zarabiasz. Złoża kredy ciągną się przez wsie Koszelówka, Wólka Nosowska, Stara Kornica, Nowa Kornica i Rudka. Kredę, potocznie nazywaną „gliną”, wydobywało się początkowo za pomocą kilofów i łopat, kopiąc dół do momentu, aż pojawi się woda. Masę następnie formowano w „trzan”, cięto i formowano ręcznie w bryły do suszenia. W czasie II wojny światowej wydobycie i sprzedaż kredy zarezerwowana była dla Niemców, natomiast ludność pracująca w kopalni miała specjalne przepustki chroniące przed wywozem na roboty przymusowe. Od 1950 roku została powołana Spółdzielnia Pracy „Kreda”, która miała przeciwdziałać rozwojowi sektora prywatnego. Obecnie na terenie gminy funkcjonują prywatne firmy zajmujące się wydobyciem kredy. W 1961 roku załoga KZK w Kornicy, licząca 120 osób, pierwszy raz świętowała Barbórkę.

70. Gminna Biblioteka Publiczna w Gierałtowicach

• Miejscowość: Gierałtowice
• Gmina: Gierałtowice
• Powiat: gliwicki
• Województwo: śląskie
• Quest: historyczny, kulturowy, pieszy, optymalny

Śląskie opowieści i tradycje – odkrywamy skarby Izby Łod Starki

Izba Regionalna pod nazwą „Izba Łod Starki” mieści się w Chudowie przy ulicy Szkolnej 54. Temat questu: „Śląskie opowieści i tradycje – odkrywamy skarby Izby Łod Starki”. Quest będzie podróżą śladami historii i kultury naszego regionu, podczas której uczestnicy poznają lokalne zwyczaje, legendy i tradycje, ucząc się o bogactwie dziedzictwa kulturowego swojej społeczności. Głównym bohaterem będzie postać fikcyjna – „Naszo Starka” – symboliczna przewodniczka, która oprowadza uczestników po izbie, opowiadając historie, legendy, ciekawostki związane z regionem, anegdotami, które od pokoleń przekazywane są w regionie. Ta postać będzie towarzyszyć uczestnikom, opowiadając ciekawe historie, zadając zagadki i zachęcając do aktywnego poznawania lokalnej kultury. Zadania i zagadki: Uczestnicy rozwiązują łamigłówki związane z tradycyjnymi śląskimi zwyczajami, rękodziełem, obrzędami, przedmiotami zgromadzonymi w Izbie Łod Starki: meble, sprzęty i drobne przedmioty codziennego użytku (odgadują, do czego służyły stare narzędzia, rozpoznają regionalne stroje czy instrumenty). Zwiedzanie eksponatów: Trasa prowadzi po Izbie, prezentując stare narzędzia, stroje, rękodzieło, fotografie i dokumenty. Opowieści i legendy: „Naszo Starka” opowiada fascynujące historie, które od pokoleń przekazywane są w społeczności, wprowadzając uczestników w klimat lokalnej kultury. Wystawa końcowa: Na zakończenie zorganizowana zostanie mini wystawa prac lokalnych artystów.

71. Centrum Kultury w Ostródzie

• Miejscowość: Ostróda
• Gmina: Ostróda
• Powiat: ostródzki
• Województwo: warmińsko-mazurskie
• Quest: historyczny, przyrodniczy, pieszy, optymalny

Śladami Ostródzkiego Smoka

„Śladami Ostródzkiego Smoka” to gra, w której ostródzkie legendy stają się rzeczywistością. Wyrusz w trasę śladami smoka, odkrywaj sekrety miasta i zobacz, gdzie historia miesza się z mitami. Będzie to narracyjna gra miejska, która prowadzi uczestników przez najciekawsze miejsca Ostródy, opowiadając przy tym nową wersję lokalnej legendy. W tej historii Smok – znany z miejskiego herbu – nie jest tylko symbolem, ale żywą istotą, która miała wpływ na losy miasta: od jego powstania, przez wielki pożar, aż po rozwój miasta i układ przestrzenny. Uczestnikami gry będą młodzi mieszkańcy Ostródy. To oni tropią znaki obecności smoka w przestrzeni miasta, szukają związków między przeszłością a współczesnością. Legenda zostaje odczytana na nowo również poprzez sztukę uliczną – uczestnicy odwiedzają mural smoka, graffiti i figurki. Trasa gry prowadzi przez miejsca dziedzictwa Ostródy: zamek, śluzę, rzekę Drwęcę i dworzec, przy których znajdziemy opowieści przedstawione zarówno przez legendę, jak i historie lokalnych mieszkańców. Gra angażuje uczestników w interaktywną eksplorację lokalnych zabytków i legend, wzmacniając ich świadomość historyczno-kulturową Ostródy oraz umacniając więź pokoleń i lokalną tożsamość. „Śladami Ostródzkiego Smoka” łączy przygodę, legendę i dziedzictwo Ostródy. Pokazuje, jak lokalna symbolika może ożyć w przestrzeni miejskiej i w świadomości mieszkańców. To sposób na edukację poprzez zabawę, wzmocnienie tożsamości lokalnej i pokazanie Ostródy od nowa.

72. Miejski Dom Kultury w Przedborzu

• Miejscowość: Przedbórz
• Gmina: Przedbórz
• Powiat: radomszczański
• Województwo: łódzkie
• Quest: kulturowy, pieszy, rowerowy, długi

Przydrożne historie

Tematem questu będzie odkrywanie lokalnego dziedzictwa kulturowego Przedborza i okolic poprzez historię i symbolikę przydrożnych kapliczek oraz innych elementów sakralnej architektury ludowej. Bohaterami questu będą młodzi poszukiwacze historii, którzy wędrując po okolicznych wsiach i drogach, poznają opowieści związane z kapliczkami — ich powstawaniem, funkcją oraz miejscem w tradycjach mieszkańców. Quest ukaże, jak kapliczki odzwierciedlają wiarę, wartości i tożsamość lokalnej społeczności, a także jak były miejscem spotkań, modlitw i ochrony w trudnych czasach. Przez ten quest młodzież pozna także dawne zwyczaje związane z pielęgnowaniem tych obiektów oraz lokalną sztukę ludową widoczną w ich zdobieniach i konstrukcji. Celem jest pokazanie, że kapliczki są nie tylko świadectwem religijności, lecz także ważnym elementem kulturowego krajobrazu Przedborza i jego historii. Dodatkowo quest zwróci uwagę na rolę kapliczek co pozwoli młodzieży zrozumieć ich znaczenie także w codziennym życiu mieszkańców.